Πορφύρης Τάσος
Κείμενα του Ηπειρώτη Λογοτέχνη
ΣΚΙΤΣΑ
ΙΙΙ
ΜΑΣΤΡΟ-ΜΙΧΑΛΗΣ (1919 - 1977)
Στο κατάστημα -αντιπροσωπεία ελαστικών- που βρισκόταν στο επόμενο
κτίριο από τη «Μπέρτσια», στον αριθμό 28, εργαζόταν ως διευθυντής
πωλήσεων ένας Έλληνας εξ Αιγύπτου που είχε πρόσφατα αρραβωνιαστεί
μιαν ηθοποιό και μάλιστα από τις πρωταγωνίστριες του Εθνικού μας
Θεάτρου. Ήταν ταχτικός μας πελάτης. Αγόραζε κυρίως πάστες και
τούρτες. Ήταν παχουλός με τσιτωμένη επιδερμίδα προσώπου,
καλοχτενισμένος και καλοντυμένος.
Παραμονή της 25ης Νοεμβρίου -της αγίας Αικατερίνης- του
196… , μου είπε:
_ Μπορούμε να φτιάξουμε μια τούρτα-μαρέγκα γεμισμένη με κρέμα
σοκολάτα και με ολόκληρα κομμάτια κουβερτούρα υγείας, γαρνιρισμένη
με κρέμα σαντιγύ; Την τρώγαμε στην Αλεξάνδρεια και έχω ακόμα την
αίσθηση της γεύσης στο στόμα μου.
Συνεννοήθηκα με τον μαστρο-Μιχάλη, τον τεχνίτη μας και μου απάντησε
καταφατικά.
_ Θα ’θελα να σταλεί αύριο στην κυρία Κατίνα Παξινού στο Εθνικό
Θέατρο,
και μου έδωσε το
επισκεπτήριό του. Έτσι κι έγινε. Την επομένη
της αγίας Αικατερίνης,
πρωί-πρωί, κατέφθασε ενθουσιασμένος.
_ Η κυρία Παξινού έγλειφε -τρόπος του λέγειν- τα δάχτυλά της, Τάσο
μου. Η μνηστή μου πολύ το ευχαριστήθηκε. Συγχαρητήρια!
Κατέβηκα στο εργαστήριο:
_ Μαστρο-Μιχάλη, η τούρτα μαρέγκα άρεσε πολύ στην κυρία Παξινού `
μπράβο σου!
Πριν από λίγους μήνες είχα αρραβωνιαστεί με την υψίφωνο της Λυρικής
μας Σκηνής Μυρτώ Δουλή ` μου το φύλαγε:
_ Η τούρτα δεν είναι τίποτα μπρος στ’ άλλα μου καλλιτεχνικά
προσόντα. Εμένα που με βλέπεις τραγουδούσα στη …σκάλα του … Μιλάνου!
Τρελάθηκα!
_ Πότε έγινε αυτό, Μάστορα; Σε μιαν άλλη ζωή;
_ Όχι, πριν από πέντε χρόνια. Δούλευα τότε στο «Ζαχαροπλαστείο του
Μιλάνου», στον Άγιο Λουκά της οδού Πατησίων. Όταν κατέβαινα τις
σκάλες το πρωί για δουλειά και είχα κέφια, τραγουδούσα τα ρεφρέν των
ασμάτων της εποχής. Μια μέρα, μια πελάτισσα ζητούσε επιμόνως σού α
λα κρεμ. Τηλεφώνησα στο εργαστήριο και σε δύο λεπτά να σου τον
μαστρο-Μιχάλη μ’ ένα τριπλό λαμαρινάκι γεμάτο σού, λέγοντάς μας: «Ο
κύριος με τα σού!». Μια μέρα, περνώντας βιαστικός από την Ομόνοια
-στη γωνία με την Πανεπιστημίου- έπεσε επάνω στον τυφλό λαχειοπώλη
που διαλαλούσε το … εμπόρευμά του: «Αυτό το σπίτι ποιος θα το
πάρει;»1.
Τον παρακάλεσε να πάει λίγο πιο πέρα το σπίτι για να … περάσει. Η
Ομόνοια εκείνη την εποχή ήταν στολισμένη με το λοξό σιντριβάνι του
Κωνσταντίνου Καραμανλή, όπως την βλέπουμε σε φιλμ της εποχής του
Φίνου. Από τότε άλλαξαν πολλά. Ακόμα και φοίνικες φυτεύτηκαν ένα
γύρω της
2.
Ως γνωστόν, ο φοίνικας είναι ιθαγενές ελληνικό δέντρο ` χωρίς
φοίνικα δεν κάνουμε! Και πολύ φτηνό. Τότε η αγορά του -σε σκληρές
δραχμές- ήταν δεν ήταν 50.000 δρχ. η ρίζα. Τζάμπα δηλαδή! Αρκεί να
σας πω πως ένας καλός μισθός στελέχους επιχειρήσεως μετά κόπου
έφτανε τις 5.000 δρχ.
Και για να σοβαρευτούμε, φοίνικες στην Ελλάδα φύονται μόνο στο Βάι
της νότιας Κρήτης -βάι βάι φορ Έβερ(τ), μάνα μου-. Χάθηκαν τα
πλατάνια, να τους στέλνουμε χαιρετίσματα;
Ας είναι. Από τότε άλλαξαν
πολλά. Πριν μερικά χρόνια, κάθε χρώματος μετανάστες
ξημεροβραδιάζονταν στην πλατεία και κυρίως στο υπόγειό της` τον
Ηλεκτρικό. Ξάπλωναν τυλιγμένοι με τα κουρέλια που φορούσαν και οι
πιο τυχεροί μέσα σε μεγάλες χαρτονένιες κούτες που έβρισκαν έξω από
τα εμπορικά καταστήματα της περιοχής. Με την έλευση του μετρό
εξαφανίστηκαν οι πάντες. Ο κύριος όγκος τους μετακόμισε στην πλατεία
Κουμουνδούρου και στους γύρω δρόμους
με τα παλιά ερειπωμένα νεοκλασικά.
Στον μαστρο-Μιχάλη ο πατέρας είχε επινοικιάσει το υπόγειο
-εργαστήριο- με τη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη του ακινήτου
συγχωρεμένου Μιχάλη Πλατανιώτη, στον οποίο ανήκε ολόκληρη η
πολυκατοικία. Πήγαιναν καλά οι δουλειές του, δούλευε παρα-πολύ,
τον έπιανε πολλές φορές
ο ύπνος στο μάρμαρο που χρησιμοποιούσαν και σαν
τραπεζαρία μετά το γεύμα από την κούραση. Τα κατάφερε,
δημιούργησε ένα κεφάλαιο και άνοιξε δικό του
κατάστημα-ζαχαροπλαστείο ιδιόκτητο στο Νέο Ηράκλειο, το οποίο
μετά το θάνατό του «πέρασε» στο γιο του Μανώλη Κότσικα, με την
επωνυμία «Athenèe».
Αυτά για την ιστορία.
1
Κυκλοφορούσαν τότε -θα το θυμούνται οι παλιότεροι- λαχεία της
Ενώσεως Συντακτών Εφημερίδων και οι τυχεροί κέρδιζαν διαμερίσματα σε
νεόδμητες πολυκατοικίες
2 Επί δημαρχίας Μιλτιάδη
Έβερτ, αν θυμάμαι καλά.