ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΜΠΟΛΗΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
(ευεργέτης) Ιωάννης Τρ. Δομπόλης
ΚΑΤΑΓΩΓΗ:
Ο Ιωάννης Δομπόλης γιος του Τριαντάφυλλου γεννήθηκε το 1769 στην
Πετρούπολη, όπου έμαθε και τα εγκύκλια ελληνικά γράμματα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:
Αρχικά ασχολήθηκε με το εμπόριο, ύστερα με επικερδείς τραπεζικές
εργασίες.
Κατά το 1809 γνωρίζεται και συνδέεται με στενή φιλία με τον Ιωάννη
Καποδίστρια. Ο τελευταίος τον εισάγει στην υπηρεσία του έθνους από
διάφορες θέσεις που του εμπιστεύεται και στις οποίες συμμετέχει αμισθί.
(διαχειριστής οικονομικών, γενικού ταμεία της Ελλάδος)
ΕΥΕΡΓΕΣΙΕΣ:
Όλη του η μεγάλη περιουσία διατίθεται για τη ίδρυση Πανεπιστημίου στην
πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους με την επωνυμία Καποδιστριακόν
Πανεπιστήμιον της Ελλάδος
***********************Από την έκδοση
του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών:
ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΚΑΙ ΔΩΡΗΤΕΣ
ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Ά
1837 – 1944
διαβάζουμε τα εξής:
Ιωάννης Δομπόλης
(Πετρούπολη ή Νίζνα Ρωσίας 1769 – Πετρούπολη 1850)
Έμπορος, Εθνικός Ευεργέτης και Μέγας Χορηγός του Πανεπιστημίου
Αθηνών. Καταγόταν από την Ήπειρο (Κρετσούνιτσα, επαρχία Κουρέντων).Τις
εγκύκλιες σπουδές του τις ολοκλήρωσε στη γενέτειρά του,
μαθαίνοντας,παράλληλα, γαλλικά και ρωσικά. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με το
εμπόριο και με τραπεζικές επιχειρήσεις, επεκτείνοντας την ήδη μεγάλη
περιουσία που είχε αποκτήσει ο πατέρας του Τριαντάφυλλος Δομπόλης.
Σχετίστηκε με ομογενείς της Ρωσίας, με μέλη της αυτοκρατορικής αυλής και
με ανώτατους κυβερνητικούς παράγοντες. Το 1809 γνωρίστηκε με τον Ιωάννη
Καποδίστρια, συνδεόμενος εφεξής μαζί του με στενούς φιλικούς δεσμούς. Το
1811 ανέλαβε την οικονομική διαχείριση της περιουσίας του μετέπειτα
υπουργού των Εξωτερικών της Αυτοκρατορικής Ρωσίας, ενώ από το 1815 και
μέχρι το 1820 του ανατέθηκε η ευθύνη του ταμείου της Φιλομούσου
Εταιρείας. Μετά την εκλογή του Ιωάννη Καποδίστρια ως κυβερνήτη του
νεοσύστατου ελληνικού κράτους το 1828, ήλθε στην Ελλάδα και
εγκαταστάθηκε στην Αίγινα υπηρετώντας ως γενικός ταμίας των οικονομικών
της χώρας, θέση που διατήρησε ως τον Νοέμβριο 1829.
Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα συνέβαλε στην ίδρυση Εθνικής
Χρηματικής Τράπεζας στο Ναύπλιο, καταβάλλοντας επτακόσια (700) δίστηλα
και ταυτόχρονα διατέλεσε «πρόβουλος της Οικονομίας» (υπουργός
Οικονομικών). Είναι χαρακτηριστικό πως τους μισθούς που ελάμβανε από
όλες τις παραπάνω Θέσεις τους διέθεσε για τις ανάγκες του έθνους. Το
1830, λόγω προβλημάτων υγείας, επέστρεψε στην Πετρούπολη, όπου και έζησε
μέχρι τον θάνατό του, τιμώμενος μάλιστα και με τίτλο ευγενείας.
Διακαής πόθος του υπήρξε η αναγέννηση της ελληνικής παιδείας,
επιθυμία που ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο μετά τη γνωριμία του με τον
Ιωάννη Καποδίστρια. Με τη διαθήκη του, της 4ης Φεβρουαρίου 1849,εκτός
ενός ορισμένου ποσού (100.000 ρούβλια) που διέθεσε σε συγγενείς του
πατέρα του στην Ήπειρο καθώς και σε άλλους, κληροδότησε το υπόλοιπο της
περιουσίας του από οκτακόσιες δεκαπέντε χιλιάδες (815.000) χάρτινα
ρούβλια ή διακόσιες τριάντα δύο χιλιάδες οχτακόσια πενήντα επτά
(232.857) αργυρά, στο ελληνικό Δημόσιο για την ανέγερση και συντήρηση
στην Αθήνα Πανεπιστημίου με την επωνυμία Καποδιστριακόν. Πιο
συγκεκριμένα, το ποσό που θα κατετίθετο στη Ρωσική Αυτοκρατορική Τράπεζα
θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, μαζί με τους τόκους που θα προέκυπταν,
από το 1906. Επειδή ήδη υπήρχε το Εθνικόν Πανεπιστήμιον στην Αθήνα,
συγκροτήθηκαν πλέον δύο πανεπιστήμια, το Καποδιστριακόν που θα
περιλάμβανε τις θεωρητικές σχολές και το Εθνικόν, στο οποίο εντάχθηκαν
οι θετικές σχολές, με κοινή διεύθυνση και κοινή γενική επωνυμία (Εθνικόν
και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον), αλλά με διαφορετική νομική
προσωπικότητα. Σημαντικά ποσά διέθεσε, επίσης, για τη χορήγηση
υποτροφιών σε Ηπειρώτες σπουδαστές. Ένα μέρος της περιουσίας του Ιωάννη
Δομπόλη, τέλος, εξανεμίσθηκε αργότερα με την Ρωσική Επανάσταση.
Το παλαιό Πανεπιστήμιο
Από την ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών διαβάζουμε:
Το Πανεπιστήμιον Αθηνών ιδρύθηκε την 3η Μαΐου του 1837 και στεγάστηκε
στην κατοικία του αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη, στη βορειοανατολική
πλευρά της Ακρόπολης.
Ήταν το πρώτο Πανεπιστήμιο, όχι μόνο στο νέο Ελληνικό Κράτος αλλά και
γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο.