Πορφύρης Τάσος
Κείμενα του Ηπειρώτη Λογοτέχνη
"ΤΟ ΑΓΡΙΟΜΕΛΟ"
Μνήμη Λευτέρη Πορφύρη (Γκιολέκα)
Έτσι το λέγαμε ` το αμπέλι ` όχι πως δεν ήταν και αμπέλι, αλλά τα 2
στρέμματα ήταν δάσος, το 1 στρέμμα αμπέλι και το άλλο στρέμμα χωράφι
καλλιεργήσιμο για δημητριακά ` σύνολο 4 στρέμματα. Βρισκόταν σε
απόσταση αναπνοής από το σπίτι μας, πίσω από ένα υψωματάκι με τ’
αλώνια, τις αχυροκαλύβες και τα μαντριά του ξαδέλφου του πατέρα μου
Κώστα Πορφύρη του επονομαζόμενου «Γκιολέκα». Ακούγαμε τα κουδούνια
των προβάτων και τα κυπριά των γιδιών όταν τα σκάριζαν χαράματα και
όταν γύριζαν το μεσημέρι από τη βοσκή. Κι ανάμεσα ακουγόταν και τα
αλυχτίσματα των σκυλιών που φύλαγαν το κοπάδι: του Ζέπου, της
Μπουλίκως και του Καρβούνη.
Η ξύλινη πόρτα -η λιάσα- δεμένη από τη μια της πλευρά από τον
παραστάτη μ’ ένα χοντρό μαλακό σύρμα να πιάνει στη γυρισμένη πρόκα
σ’ ένα από τα κάγκελά της. Ελευθερώναμε το σύρμα και μ’ ένα σπρώξιμο
άνοιγε διάπλατα. Η πόρτα του παραδείσου. Άνοιξη με τα δέντρα
ανθισμένα, οι αχλαδιές -μπολιασμένες γκορτσιές-, οι κυδωνιές και
κείνη η ροδακινιά στον όχτο -να μας σώζει από τους εφιάλτες των
ονείρων μας- και που χώριζε το αμπέλι σε δύο επίπεδα λόγω μιας
ελαφράς κατωφέρειας, με τα ασπροκόκκινα άνθη. Και κάτω απ’ τις
βελανιδιές θρεμμένα από αφράτο χώμα, μπλε σκούρα γιομάνουσα
με κίτρινους μίσχους. Στα
κλωνάρια των βελανιδιών να κυνηγιούνται βερβερίτσες τσιρίζοντας.
Σταφύλια στον ανθό και κοτσύφια τσιαφ, τσιαφ σγκορίζοντας το χώμα
για τροφή. Χελιδόνια ψαλιδίζοντας το γαλάζιο, χελώνες τρώγοντας
χορτάρια και λαγόπουλα κρυμμένα εκεί που θέριευε το στάρι και
κυμάτιζε με την πρωινή αύρα. Κρανιές στον όχτο με κρεμασμένα πράσινα
δάκρυα που αλλάζουν χρώμα το φθινόπωρο σε άλικα του αποχωρισμού. Στο
λόφο με το κόνισμα τ’ Αϊ-Γιώργη σύνορο στα δυτικά του αμπελιού,
ολάνθιστες πικραμυγδαλιές ένα κοντινό ευωδιαστό άσπρο σύννεφο και το
βουητό από τις αγριομέλισσες που ρουφούσαν το νέκταρ. Μπαινόβγαιναν
από την κουφάλα της γριάς βελανιδιάς και κανένας δεν μπορούσε να
πλησιάσει από τον φόβο των δηγμάτων. Μέχρι που ο ξάδελφος Λευτέρης
ντύθηκε τη στολή του μελισσοκόμου πήρε μαζί του το φυσερό και λίγα
ξερόκλαδα και έφτασε στο δέντρο. Άναψε τα ξερόκλαδα, γιόμισε ο τόπος
καπνό. Έκανε αναρροφήσεις με το φυσερό και στη συνέχεια τρομπάρισε
αρκετές φορές στην κουφάλα πριν βάλει το χέρι του μέσα της. Όταν το
τράβηξε έξω, κρατούσε μια κερήθρα μέλι σε σχήμα ντζαντίλας. Ήταν
αρκετά βαριά. Χρειάστηκε και τη βοήθεια του άλλου χεριού να μην του
πέσει κάτω. Τρόμπαρε ακόμα στην κερήθρα και στην κουφάλα ώστε να μας
δοθεί ο χρόνος να αποχωρίσουμε χωρίς ενοχλήσεις. Δεν αντέχαμε να
φτάσουμε στο σπίτι κι ο Λευτέρης έδωσε στον καθένα μας από ένα
κομμάτι κερήθρα με μέλι. Αλλιώτικη γεύση μελιού με έντονη γεύση
λουλουδιών στη γλώσσα και τον ουρανίσκο σαν άγουρο φιλί. Σαν φτάσαμε
στο σπίτι ο Λευτέρης έδωσε την κερήθρα στην Πολυξένη, τη γυναίκα
του. Στο μεταξύ ειδοποιήθηκε η παρέα. Η Μυρτώ, η Αλεξάνδρα, η
Τζούλια, ο Στηβ, ο Λευτέρης Ματθαιάδης και η Αλεξάνδρα του Κωστούλα.
Από το μαγερειό έρχονταν μυρωδιές. Τα ρουθούνια ανοιγόκλειναν `
ευφραίνονταν τα πλεμόνια μας. Όταν έφτασαν όλοι, οι γυναίκες πήγαν
να βοηθήσουν την Πολυξένη. Κατέφθασαν μεγάλα ρηχά πιάτα με 2-3
χρυσές τηγανίτες το καθένα και πάνω τους μαργαριτάρια από άσπρα
κομμάτια φέτας. Και πλάι ένα μεγάλο κομμάτι κερήθρας. Ο τέλειος
συνδυασμός ` αμβροσία και νέκταρ αντάμα.
Τώρα τι θέλουν αυτές οι εικόνες και με επισκέπτονται απροειδοποίητα;
Ποιο χρέος έχω να ξεπληρώσω ακόμα; Ποιον ξέχασα; Τον Πάνο Σιούζο με
τις φωνές του να αποτρέπει το κοπάδι μην μπει στ’ αμπέλι και το
ρημάξει; Το μικρό γουρουνάκι μας που βοσκώντας παραβίασε τον ζωτικό
χώρο των μαντριών του Γκιολέκα κι ο Καρβούνης το άφησε στον τόπο με
τα τρομερά του δόντια; Ή τον καπνό που φαινόταν απ’ τα αλώνια όταν
οι Γερμανοί κάψαν την εκκλησία του Κεφαλοβρύσου με τους κατοίκους
μέσα της και τον παπα-Γιώργη απ’ το χωριό μας; Όλα με κατακλύζουν
και δεν ξέρω από πού να φυλαχτώ.
Τάσος Πορφύρης
◄Πίσω στα κείμενα του
Τάσου Πορφύρη