Κριτικές προσεγγίσεις στο ποιητικό και πεζογραφικό έργο

του Γιώργου Δουατζή

2023, εκδώσεις "Στίξις"

Το έργο «Κριτικές προσεγγίσεις στο ποιητικό και πεζογραφικό έργο του Γ. Δουατζή» είναι ο δεύτερος τόμος (σε ψηφιακή μόνο μορφή: εδώ  με ενενήντα συνολικά κριτικές από σαράντα επτά κριτικούς, οι οποίες καλύπτουν χρονικό διάστημα σαράντα έξι ετών (1976-2022). Πενήντα πέντε από αυτές αναφέρονται στο ποιητικό και τριάντα πέντε στο πεζογραφικό έργο του Γ. Δουατζή, δημοσιευμένες σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Υπάρχουν, επίσης, εισηγήσεις από την τιμητική ημερίδα για το έργο του ποιητή την οποία διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (2008) και ομιλίες σε παρουσιάσεις βιβλίων του.

Παρουσιάζονται κριτικές ανά βιβλίο με αύξουσα χρονολογική σειρά. Ο ποιητής άρχισε να εκδίδει συστηματικά από το 2001 και μετά, οπότε και είχε απεμπλακεί από την εργασία του στην τηλεόραση, διότι δεν ήθελε να εκληφθεί ότι επωφελείται από τη μεγάλη δημοσιότητα που του είχαν προσδώσει οι τηλεοπτικές του εμφανίσεις.

Έγραψαν κατά αλφαβητική σειρά:

Γιώργος Δουατζής

1. Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ
2. Κώστας Αξελός
3. Κώστας Γεωργουσόπουλος
4. Γιώργος Γιαννέλης
5. Γιάννης Δάλλας
6. Κατερίνα Δασκαλάκη
7. Διώνη Δημητριάδου
8. Παναγιώτης Ελ Γκεντί
9. Νικόλας Ευαντινός
10. Κώστας Θερμογιάννης
11. Φώτης Καγγελάρης
12. Έφη Καλογεροπούλου
13. Νίκος Κουτσιανάς
14. Νίκος Κωνσταντόπουλος
15. Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου
16. Τάσος Λειβαδίτης
17. Διονύσης Μαρίνος
18. Βασίλης Μαζωμένος
19. Νίκος Μαθιουδάκης
20. Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης
21. Μάριος Μπέγζος
22. Απόστολος Μπενάτσης
23. Λαμπρινή Μπενάτση
24. Γιάννης Μυλόπουλος
25. Τόλης Νικηφόρου
26. Ασημίνα Ξηρογιάννη
27. Δήμητρα Παπαϊωάννου
28. Μάρθα Παπαδοπούλου
29. Μαρία Παπαδοπούλου
30. Θεοχάρης Παπαδόπουλος
31. Γιάννης Η. Παππάς
32. Τίτος Πατρίκιος
33. Βασίλης Πολυχρονόπουλος
34. Χρυσοξένη Προκοπάκη
35. Θεοδόσης Πυλαρινός
36. Τούλα Ρεπαπή
37. Πέπη Ρηγοπούλου
38. Γιώργος Ρούσκας
39. Ιφιγένεια Σιαφάκα
40. Σταύρος Σταμπόγλης
41. Κώστας Σκανδαλίδης
42. Σωκράτης Λ. Σκαρτσής
43. Μάνος Στεφανίδης
44. Πασχαλία Τραυλού
45. Κώστας Τσιβιλίκας
46. Θάνος Χρήστου
47. Δήμος Χλωπτσιούδης

*****************

Από τον πρόλογο της Χρυσοξένης Προκοπάκη

Η αναζήτηση της ανθρωπιάς διαπερνά το σύνολο του έργου του Γιώργου Δουατζή, πράγμα που επισημαίνεται στις κριτικές για την ποίησή του. Κατά την ανάγνωση των ποιημάτων του Γ. Δουατζή και των κριτικών για το ποιητικό του έργο, εύκολα διακρίνει κάποιος τις άτυπες θεματικές οι οποίες υπάρχουν στη γραφή του: α) Την κοινωνική-πολιτική, β) τη φιλοσοφική-υπαρξιακή, γ) την ερωτική.

Η ματιά στον διπλανό, στην κοινωνία, στις πληγές που ταλανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο, είναι διάχυτη στο έργο του. Εμμένει ο ποιητής στο αιτούμενο για την αξιοπρέπεια του πολίτη. Παρά την πικρή αναγνώριση των πληγών, δεν σταματάει να μιλάει για ελπίδα και φως.

Ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό της ποίησης του Γ. Δουατζή είναι αυτό της απεύθυνσης, συνοδού της εξωστρέφειας, την οποία επισημαίνουν αρκετές κριτικές. Ο Κ. Γεωργουσόπουλος χαρακτηρίζει την ποίηση του Γ. Δ. «βαθιά πολιτική, ποίηση η οποία έρχεται να αντισταθεί στην ιδιωτική ποίηση ως προσωπική κατάθεση στα μεγάλα προβλήματα του καιρού».

Η ποίηση του Γιώργου Δουατζή είναι κατεξοχήν στοχαστική. Επιγραμματικά, η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ δίνει αυτό το στίγμα: «Η ποίηση του Γιώργου Δουατζή, με μοναδική καθαρότητα και ευστοχία της κάθε λέξης, καταφέρνει να ενώσει ποίηση και φιλοσοφική σκέψη. Δεν θυμάμαι, απ’ όση ποίηση έχω διαβάσει —πρόσφατα τουλάχιστον— τέτοια αρτιότητα του ποιητικού λόγου».

Ο έρωτας, η αγάπη, η γυναίκα, διαχέονται γενναιόδωρα στη γραφή του Γ. Δ.

Με όποια ματιά και να διερευνήσει κάποιος την ποίησή του  —εννοιολογικά, μορφολογικά, υφολογικά— θα συμφωνήσει με όσους αρνούνται να τον εντάξουν στην ποιητική γενιά του ’70, και δικαίως, αφού η ποίησή του ως εξωστρεφής, ελάχιστα κοινά χαρακτηριστικά έχει με αυτήν των ομοτέχνων του της ίδιας ηλικίας.

Μία ακόμα πλευρά που ήδη έχει επισημανθεί στο ποιητικό και πεζογραφικό έργο του Γ. Δ. είναι αυτή των καίριων ψυχολογικών προσεγγίσεών του. Διάχυτη η …ψυχογραφική ματιά του στο ποιητικό του έργο, αλλά ιδιαζόντως στο πεζογραφικό.

Μια ενδιαφέρουσα πτυχή στο έργο του Γ. Δ. είναι η σχέση του με τα εικαστικά. Σε πολλά βιβλία του έχει «παντρέψει» εικαστικά έργα με την ποίησή του, σε ένα ευτυχές αισθητικά αποτέλεσμα.