Ανέλπιστα κέρδη από ανέλπιστες διαδροµές - Σε µια γωνιά του µυαλού µας

Της Ανθούλας Διαμάντη-Κηπιώτη, Αναπλ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ

Οδοντιατρικό Βήμα, Mάιος - Ιούνιος 2020 Αναδημοσίευση        

Ανθούλας Διαμάντη-Κηπιώτη

Ζούμε έχοντας μοιράσει τη ζωή μας στο επάγγελμα, στα ιατρεία μας κυρίως, στην οικογένεια και στο σπίτι μας, στις μετακινήσεις μας, στην όποια διασκέδασή μας με την οποιαδήποτε μορφή. Τρέχοντας και ασθμαίνοντας! Θα τολμήσω να πω ότι συνηθίσαμε να βαδίζουμε σε λεωφόρους πολύβουες και πολυπρόσωπες, φωτισμένες στο έπακρον τεχνητά με ένα ψεύτικο φως που μιμείται αυτό της ημέρας χωρίς να είναι. Συναντάμε αμέτρητους ανθρώπους χωρίς στην ουσία να τους βλέπουμε, χωρίς να τους μιλάμε, χωρίς να τους ακουμπάμε. Σπάνια σταματάμε για να κοιτάξουμε ψηλά, σχεδόν δεν βλέπουμε ουρανό και ίσως ξεχάσαμε ακόμη και την εικόνα του ήλιου. Πρόσφατα όλα στην ζωή μας άλλαξαν ριζικά και ακόμη πιο πρόσφατα οι συνθήκες σε όλα τα επίπεδα έχουν τροποποιηθεί. Η ψυχή μας γέμισε φόβο και ανασφάλεια!!

Στο επάγγελμα επιστρέψαμε μετά από απουσία μηνών με αμέτρητα πρέπει να έχουν παρεισφρήσει στην δουλειά μας. Θα πρέπει να φοράμε εκτός από τη μάσκα, ολόσωμη ποδιά, σκούφο, ποδονάρια και προσωπίδα. Φοράμε επίσης γυαλιά προστασίας σαν αυτά του υποβρύχιου ψαρέματος. Ντυθήκαμε σαν αστροναύτες και επιπλέον διαμορφώσαμε τον περιβάλλοντα χώρο ουδέτερο και μακρινό με επιφάνειες που είτε απολυμαίνονται ή σκεπάζονται με αποστειρωμένο ύφασμα. Εισβάλλουμε στο περιορισμένο-στο χώρο- επαγγελματικό μας πεδίο, το στόμα, που παρότι διαθέτει έναν ουρανό-ουρανίσκο δεν έχει ούτε αναζήτηση, ούτε και μυστικά. Όλα τα απαιτούμενα, οι εν ενεργεία συνάδελφοι τα εφαρμόζουν υπεύθυνα. Η αναφορά τους θα κατανάλωνε χρήσιμο χώρο και δεν είναι αυτός ο στόχος. Μπορούμε όμως να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο απαιτούμενος χρόνος για κάθε πράξη είναι μεγαλύτερος, η κόπωση των εργαζομένων διπλάσια, τα έξοδα και η ένταση πολλαπλάσια.

Από την άλλη, όσοι ενδιαφερόμαστε για την σωστή επικοινωνία με τον ασθενή και την απαιτούμενη ενσυναίσθηση, είναι σίγουρο ότι την δυσκολέψαμε ή την απομακρύναμε. Δεν του σφίγγουμε το χέρι, δεν τον ακουμπάμε, δεν είμαστε διαχυτικοί και κοντινοί. Ούτε την γλώσσα του σώματος μπορεί να αποκωδικοποιήσει και αν του χαμογελάσουμε τρυφερά δεν το καταλαβαίνει, γιατί δεν βλέπει το χαμόγελο κάτω από τη μάσκα, ούτε το αντιλαμβάνεται από τα μάτια μας που είναι αποκλεισμένα πίσω από γυαλιά και προσωπίδες. Όλα για το καλό του γίνονται, αλλά η επαφή χάθηκε καθώς και το κοινωνικό κομμάτι που κάνει τη διαφορά και διασκεδάζει το άγχος του.

 

Στο σπίτι μας οι διαδικασίες και οι καταστάσεις είναι αλλιώτικες. Μπερδευτήκαμε από τον πολύ διαθέσιμο χρόνο μας και την παρατεταμένη επαφή με του οικείους και τους κοντινούς μας. Ίσως μας δόθηκε η ευκαιρία να τους επανανακαλύψουμε! Μαθημένοι στη φτήνια, στα μικρά, στα γρήγορα, στις φωνασκίες και τις μικρότητες, είχαμε ξεχάσει πιθανόν τι ορίζεται ως αληθινός πλούτος. Πλούτος αισθημάτων, συναισθημάτων, αρχών. Τελικά καταλήξαμε -κάποιοι- σε μια προσπάθεια δημιουργίας σχέσεων όχι φευγαλέων ή τυπικών, αλλά δομημένων και δουλεμένων. Σαν να προσπαθήσαμε να επαναξιολογήσουμε παλιές συντεταγμένες ζωής, παλιές προτεραιότητες, παλιά αισθήματα και αξίες.

Στον ελεύθερο χρόνο μας τα βρήκαμε λίγο «μπαστούνια» κατά την λαϊκή έκφραση. «Ενώπιος ενωπίω» δεν είναι και η ευκολότερη συνθήκη. Θα γίνω λίγο περισσότερο εξομολογητική και θα ακουμπήσω προσωπικές απόψεις. Πάντοτε ένιωθα μέσα μου ότι ο κάθε άνθρωπος έχει μια δική του μοναχική πορεία που την ακολουθεί σταθερά, συνεχίζοντας τον ίδιο ή παρόμοιο βηματισμό και την ίδια αναζήτηση στη διαδρομή του. Μια διαδρομή που λογοδοτεί στη συνείδησή του και ταλανίζεται από την συνεχή ανίχνευση της ατομικής γαλήνης. Η διαδρομή διακρίνεται από έναν μοναχισμό, όχι μονόχνοτο, αλλά αυτάρκειας και ταπεινοσύνης και κατακτιέται από αρχές, ήθος, επιείκεια και αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Πριν από τον συνάνθρωπο όμως ας αγαπήσουμε τον άνθρωπο μέσα μας!

Χωματόδρομοι

 

Οφείλω να παραδεχτώ ότι στη ζωή μου υπήρξα τυχερή σε πολλές περιπτώσεις. Μια από αυτές ήταν το γεγονός ότι έκανα καλούς και σωστούς φίλους. Όχι μόνον με την έννοια της συντροφικότητας και της χαλαρής παρέας αλλά με την έννοια του «ανοίγω διάπλατα τα μάτια, ακονίζω τις αισθήσεις, μαθαίνω να ζω ουσιαστικά.» Ένας από τους ακριβούς αυτούς φίλους, επιστήμων με σημαντικές διεθνείς σπουδές και παγκόσμιας εμβέλειας γνώση αλλά και επιπλέον κοσμοπολίτης, όταν επανέκαμψε στην Ελλάδα αρέσκονταν να ταξιδεύει, παντού, οπουδήποτε στον κόσμο. Η παρέα μαζί του σε αυτές τις εξορμήσεις ήταν κάτι παραπάνω από απολαυστική. Ήταν «Μαθήματα Ζωής». Είχε εκπαιδεύσει τον εαυτό του να βλέπει το βάθος χωρίς να χάνει το εύρος, την ουσία χωρίς να παραβλέπει ή να αγνοεί την λεπτομέρεια. Έβλεπε και το δέντρο και το δάσος. Και όλα αυτά με μια παιχνιδιάρικη, αν όχι ζαβολιάρικη, διάθεση που στην μετέδιδε ώστε να φορέσεις τα δικά του «μάτια» και να τα ανακαλύψεις και εσύ. Τον γοήτευαν οι χωματόδρομοι που δεν ήξερε που οδηγούσαν. Λοξοδρομούσε κατά τη διαδρομή από το βασικό του προορισμό, για να ανακαλύψει την ομορφιά ή να απογοητευτεί από την ανυπαρξία της.

Με έμαθε να εκτιμώ ή και να αγαπώ τους χωματόδρομους και να τους ψάχνω. Αυτόν τον καιρό της «καραντίνας» τον έφερνα πολύ συχνά στο νου μου γιατί αισθανόμουν ότι αναζήτησα διαισθητικά και βρήκα τους δικούς μου χωματόδρομους. Θα εξηγήσω το γιατί! Οι πραγματικοί-φυσικοί χωματόδρομοι είναι πιθανό να σε οδηγήσουν σε ένα αδιέξοδο ή αντίθετα σε μια εκπληκτική θέα ενός βράχου, μιας ακρογιαλιάς, ενός φυσικού έξοχου τοπίου. Μπορείς να ανακαλύψεις λουλούδια σπάνιας ομορφιάς, φυτά εξωτικά, πηγές γάργαρες. Να απολαύσεις θέα, ησυχία, άσκηση, καθαρό αέρα, πυκνή βλάστηση, γαλανό ουρανό.

Οι νοητικοί χωματόδρομοι δεν θα σε βγάλουν ποτέ σε αδιέξοδο. Αυτούς τους χωματόδρομους τους περπατάς με ανοιχτά μάτια αλλά κυρίως με ανοιχτή ψυχή. Δεν ξέρεις τι θα βρεις ή τι θα ανακαλύψεις, απλά αναζητάς την ομορφιά και τη γαλήνη. Δεν είναι εύκολοι αλλά δεν είναι και αδιάβατοι!! Βάζεις το εγώ στην άκρη, την αυταρέσκεια, την έπαρση, την αδιαφορία και ψάχνεις. Εκεί θα βρεις το έξοχο βιβλίο, την ενδιαφέρουσα ταινία και θα απολαύσεις ουράνια μουσική από σημαντικές εκτελέσεις. Εκεί σε κάποια στροφή του προσωπικού σου χωματόδρομου θα δεις και θα νιώσεις την ομορφιά στην τέχνη, στη ζωγραφική, στα γλυπτά, στα αρχαία μάρμαρα. Νηφάλια και αισθαντικά θα αποτυπώσεις γράφοντας ή ζωγραφίζοντας, φωτογραφίζοντας ή απλά μελετώντας αυτό που θα δεις ή που θα αισθανθείς. Στην ησυχία του χωματόδρομου δεν θα νιώσεις ποτέ μόνος ή ανασφαλής. Θα έχεις ανακαλύψει πάλι τους φίλους και συντρόφους. Θα έχεις βρει επιτέλους και τον γνήσιο εαυτό σου. Μέσα από αυτές τις ανέλπιστες διαδρομές θα βρεις ανέλπιστα κέρδη!