Ελένη Κουρμαντζή
– Παναγιωτάκου
Σύντομο
εξειδικευμένο Βιογραφικό
Η κ. Ελένη Κουρμαντζή –
Παναγιωτάκου είναι Πανεπιστημιακός-ιστορικός-ερευνήτρια και έχει διδάξει στα Τμήματα της
Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων «Ιστορία της Νέας Ελληνικής
Λογοτεχνίας». Η Διδακτορική της Διατριβή φέρει τον τίτλο
Η Νεοελληνική Αναγέννηση στα Γιάννενα: Από τον πάροικο έμπορο στον
Αθανάσιο Ψαλίδα και τον Ιωάννη Βηλαρά (17ος – αρχές 19ου
αιώνα), εκδ.
Gutenberg, Αθήνα 2007.
Έχοντας ως αφορμή το διήγημα
του Δημήτρη Χατζή «Σαμπεθάι Καμιλής», ασχολήθηκε και με θέματα που αφορούν
τον ελληνικό εβραϊσμό. Από τις σχετικές εργασίες της, ενδεικτικά αναφέρουμε:
Ελένη Κουρμαντζή
-
Το τέλος της μικρής
μας πόλης: Οι «κύκλοι» και τα «πρόσωπα».
(Ιωάννινα
1992).
-
Josef Eliya and
Sabbethai Kabili:
Ideological Problems in Ioannina’s Pre-war Jewish Community.
(Θεσσαλονίκη, 1992).
-
Γιωσέφ Ελιγιά:
Πρωτοπόρος διανοούμενος των
Ιωαννίνων στη δεκαετία του ’20. (Ιωάννινα 1993).
-
Ισραηλιτική Κοινότητα
Ιωαννίνων: Ύπαρξη και
Πολιτισμός. (Αθήνα 1995).
-
Προσπάθεια ανεύρεσης
ανέκδοτου υλικού του Γιωσέφ Ελιγιά. (Θεσσαλονίκη 1996).
-
Το Ολοκαύτωμα των
απλών. (Βόλος 1997).
-
Γιωσέφ Ελιγιά:
Αλλιανιστής και Πρωτοπόρος. (Ιωάννινα 2001).
-
Κώστας Καρυωτάκης –
Γιωσέφ Ελιγιά: Παράλληλοι δρόμοι. (Αθήνα 2009).
-
Διάθεση ειδών της
Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων. (Ιωάννινα 2009).
-
Γιωσέφ Ελιγιά:
Ιδεολογία και Πολιτική. (Πύργος Ηλείας 2010).
-
Κατοχικά Γιάννενα.
(Ιωάννινα 2010)
Εισήγαγε στη διδασκαλία της
στο Πανεπιστήμιο από το έτος 1997 την ποίηση του Γιωσέφ Ελιγιά. Στα πλαίσια
του μαθήματος αυτού, πραγματοποίησε εκπαιδευτικές επισκέψεις με τους
φοιτητές της στη Συναγωγή Ιωαννίνων, στις εβραϊκές συνοικίες της πόλης,
καθώς και στο Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδας (Αθήνα 2010), εκθέτοντας την
ιστορία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων από τις απαρχές της έως το
Ολοκαύτωμα.
Μεταφράζοντας το Ολοκαύτωμα
(Περίληψη)
Στην Ελλάδα, μόλις πρόσφατα, άρχισαν οι συστηματικές
μελέτες που αφορούν την πρόσφατη ιστορία της χώρας, και ιδιαίτερα αυτή της
Κατοχικής περιόδου.
Η υποφαινόμενη συμμετείχε με την προσωπική της έρευνα,
ήδη από τη δεκαετία του 1990, στην έκθεση της ιστορίας των εβραϊκών
κοινοτήτων της Ελλάδας (ιδιαίτερα των Ιωαννίνων), καθώς και του
Ολοκαυτώματος. Διερεύνησε όμως, επιπρόσθετα, και τα άλλα ολοκαυτώματα της
ίδιας περιόδου, τα οποία αφορούν τα καμένα χωριά της Ηπείρου, με τους
σφαγιασθέντες κατοίκους αυτών.
Πρότεινε την ίδρυση «Ινστιτούτου Ρωμανιώτικου
Εβραϊσμού» στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, και εισήγαγε
από το 1997 ως διδακτικό αντικείμενο τον ελληνοεβραίο ποιητή Γιωσέφ Ελιγιά.
Οι άξονες της παρούσας ανακοίνωσης εστιάζονται στα
παρακάτω:
·
Στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα, τίθεται το
ερώτημα του αν διδάσκεται το Ολοκαύτωμα, ή και κατά πόσο θα μπορούσε να
διδαχθεί.
·
Το πώς θα μπορούσε να διδαχθεί, καθότι
αποτελεί προϊόν μεθοδολογικής έρευνας.
·
Το κατά πόσο θα μπορούσε να διδαχθεί,
εξαρτάται από το γεγονός της κατανόησης ενός πλαισίου που αποτελεί μια από
τις μεγαλύτερες κρίσεις της Ιστορίας, και μάλλον, όπως έχει χαρακτηριστεί
από πολλούς ερευνητές, πρόκειται για ένα γεγονός «ακατανόητο».
·
Μεθοδολογικά, μπορούμε να συνοψίσουμε ότι το
Ολοκαύτωμα μπορεί να διδαχθεί κλιμακωτά από την Ανώτερη ως και την Ανώτατη
Εκπαίδευση, με τις παρακάτω όμως θεματικές: α) Ιστορία και Πολιτισμός των
εβραϊκών κοινοτήτων στον ελλαδικό χώρο. β) Τα προλεγόμενα των εκτοπίσεων των
εβραϊκών κοινοτήτων. γ) Το καθεαυτό Ολοκαύτωμα.
Στην ανακοίνωση αυτή δίδονται δύο παραδείγματα
εξόντωσης δύο εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας, της Θεσσαλονίκης και των
Ιωαννίνων, προκειμένου να κατανοηθούν τα ερευνητικά προβλήματα που
προκύπτουν μέσα από τις παραπάνω περιπτώσεις.
◄«Η διδασκαλία του
Ολοκαυτώματος των ελλήνων εβραίων στη δημόσια εκπαίδευση και στον δημόσιο
λόγο»