Πολιτισμός

εκθέσεις

Ίδρυμα «Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή»

Έκθεση Ζωγραφικής του Αχιλλέα Μαρούφωφ ( 1907 – 1999 )

Ο άνθρωπος , ο πολίτης , ο επιστήμονας , ο δημιουργός.

Ίδρυμα «Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή» Σούτσου 26 Τ.Κ: 45444

Διάρκεια έκθεσης: 03.05.2023 – 21.06.2023

Τηλέφωνο: 2651036517 - Email: idrymagani@gmail.com –FB:idrymagaKani

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 9.00 πμ έως 14.00 μμ  - Τετάρτη 6.00μμ – 9.00μμ

 

Αχιλλέας Μαρούφωφ

 --

              Ο Αχιλλέας Μαρούφωφ γεννήθηκε στο Πιατιγόρσκ του Καυκάσου στη Βόρεια Οσετία της Ρωσίας το 1907.  Ο παππούς του Χριστόφορος ήταν φιλέλληνας για αυτό τα παιδιά  του  είχαν  αρχαιοελληνικά  ονόματα. Το 1924 ήρθε στην Ελλάδα στον Πειραιά , όπου ήδη είχε εγκατασταθεί και εργαζόταν ο αδελφός του πατέρα του Λάζαρος Μαρούφωφ, γιατρός ( και οι δύο υπήρξαν ιδρυτικά μέλη του  ( ΟΣΦΠ ) "Ολυμπιακός Σύλλογος Φιλάθλων Πειραιά".

Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μετά το πέρας των σπουδών του έλαβε ειδικότητα μικροβιολογίας. Μέχρι την έναρξη του πολέμου έμεινε στην Αθήνα. Με την επιστράτευση του πολέμου βρέθηκε στα Ιωάννινα με το τάγμα Πειραιά. Εκεί συνυπηρέτησε με τον γιατρό Πέτρο  Κόκκαλη , με τον οποίον πριν το τέλος του πολέμου διέφυγαν για να ενταχθούν στον Δημοκρατικό Στρατό. Καθ΄οδόν όμως ο Αχιλλέας Μαρούφωφ αρρώστησε σοβαρά από πνευμονία ( έχασε τον ένα του πνεύμονα ) και αναγκάστηκε να παραμείνει κρυμμένος στη σοφίτα του σπιτιού του γιατρού Ατζιμόπουλου στα Ζαγοροχώρια μέχρι το τέλος του πολέμου, οπότε και γύρισε στα Γιάννενα , όπου είχε ήδη εγκατασταθεί όλη η οικογένειά του       

   Μετά τη λήξη του πολέμου εργάστηκε στο Υγειονομικό , όπου προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες , επισκεπτόμενος ολόκληρη την περιοχή της Ηπείρου  για την αντιμετώπιση της ελονοσίας , έργο για το οποίο βραβεύτηκε από τον Ερυθρό Σταυρό.

Την εποχή αυτή γνώρισε την Ευτυχία Ντόντορου   νοσοκόμα του Ερυθρού Σταυρού. Παντρεύτηκαν το 1949 και απέκτησαν  δύο παιδιά τον Βασίλη και τον Γιώργο.

Ο Αχιλλέας Μαρούφωφ  πραγματοποίησε μετεκπαίδευση στο Παρίσι πάνω στην ηλεκτροφόριση  αιμοσφαιρίνης.  Ήταν αυτός που έφερε την  ηλεκτροφόριση στην Ελλάδα , μία τεχνική που ακόμα και σήμερα τη χρησιμοποιούμε και για τη διάγνωση του στίγματος μεσογειακής αναιμίας στο  αίμα.  Λόγω του έργου αυτού δέχτηκε πρόσκληση για να συνεχίσει την ερευνά του στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνια , την οποία αρνήθηκε λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων και στη θέση του πήγε ο τότε συνεργάτης του γιατρός Γ. Μουράτοφ, ο οποίος έκανε λαμπρή καριέρα (έγινε καθηγητής στο παν. Μπέρκλεϋ και υπεύθυνος του ιδρύματος Φουλμπραιτ για όλη την Ευρώπη).

Πραγματοποίησε επίσης έρευνα  για  τα καρκινογόνα  κύτταρα. Στη διάρκεια των  ερευνών αυτών παράλληλα ,  με τη βοήθεια των  παιδιών του,  εκτύπωνε  έγχρωμες φωτογραφίες , που δεν  τυπώνονταν  τότε  στα Γιάννινα,  τις  οποίες έστελναν στο περιοδικό «Ιατρική» , ώστε να τυπωθούν έγχρωμες.

Το  Χατζηκώστα ήταν το μοναδικό  νοσοκομείο , πλην Αθηνών και Θεσσαλονίκης , που έδινε ειδικότητα μικροβιολογίας  υπό την διεύθυνση  του Αχιλλέα Μαρούφωφ. Κοντά του απασχολήθηκε ο Ακαδημαϊκός Χαράλαμπος Μουτσόπουλος όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία του.  

 Είχε ανακαλύψει  μετά από εργαστηριακές έρευνες , όντας νομίατρος , την ύπαρξη  τύφου στη λίμνη Παμβώτιδα. Έτσι για κάποιο διάστημα οι Γιαννιώτες σταμάτησαν το κολύμπι. Μετά το Νοσοκομείο  Χατζηκώστα υπηρέτησε  και στο ΙΚΑ. Από εκεί συνταξιοδοτήθηκε  σε ηλικία περίπου 80 ετών.

Στον ελεύθερο   χρόνο του ο Αχιλλέας   φωτογράφιζε. Διατηρούσε σκοτεινό θάλαμο στο ιατρείο του.  Παράλληλα έπαιζε βιολί και πιάνο. Λάτρης της κλασσικής μουσικής , αγαπημένος του συνθέτης ήταν ο Ραχμάνινωφ. Ήταν και δεινός σκακιστής

Όταν αποσύρθηκε συνέχιζε να ζωγραφίζει  κυρίως αντίγραφα γνωστών έργων και εικόνων από ταινίες. Πραγματοποίησε την μοναδική του ατομική έκθεση ζωγραφικής στο αρχοντικό Πυρσινέλλα.

Απεβίωσε τον Αύγουστο του 1999.

Φιλοτελιστής με μεγάλη συλλογή γραμματοσήμων και νομισμάτων. Σημερινοί απόγονοι του  Αχιλλέα είναι  ο γιός του Γιώργος και οι εγγονές του Μικαέλα και Ναταλία.

 ******************************

Αχιλλέας Μαρούφωφ ( 1907 – 1999 )

Ο άνθρωπος , ο πολίτης , ο επιστήμονας , ο δημιουργός.

     Ο πατέρας μου Αχιλλέας Φίλιος γνωρίστηκε με τον Αχιλλέα Μαρούφωφ το 1946 και συνεργάστηκαν στην άσκηση της ιατρικής.Το εργαστήριο του Αχιλλέα Μαρούφωφ στήριζε όλους τους γιατρούς στις εξετάσεις. Η γνωριμία αυτή έγινε διπλοκουμπαριά και στενή οικογενειακή σχέση.

      Ο Αχιλλέας Μαρούφωφ υπήρξε πρωτοπόρος εργαστηριακός γιατρός και ερευνητής. Οι εργασίες του δημοσιεύθηκαν σε πολύ μεγάλα περιοδικά και χρησιμοποιήθηκαν από χιλιάδες γιατρούς π.χ στην έρευνα για την λεϊσμανίαση (Καλά –Αζάρ) στη Μεσόγειο.

     Δημιούργησε εργαστήριο έγχρωμης φωτογραφίας για να εκτυπώνει την ηλεκτροφόρηση λευκωμάτων και εκτελούσε εξετάσεις για λογαριασμό μεγάλου Νοσοκομείου της χώρας, που δεν διέθετε τέτοιο παρόμοιο εργαστήριο.

     Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών παρείχε διετή ειδικότητα μικροβιολογίας στα εργαστήρια του Νοσοκομείου Χατζηκώστα τη δεκαετία του 1960.

    Ιδιαίτερος άνθρωπος πολυμαθής, ευφυής, με υψηλές γνώσεις ( κλασικής μουσικής, θεάτρου, φωτογραφίας ).

    Σημειώνω ότι κατά την διάρκεια του πολέμου το 1940 ήταν ο μοναδικός, που γνώριζε τις διασταυρώσεις ομάδων αίματος και σώθηκαν πολλοί τραυματίες από μεταγγίσεις που έγιναν στα δύο επιταγμένα τότε Στρατιωτικά Νοσοκομεία των Αγίων Αναργύρων και της Ζωσιμαίας Ακαδημίας.

                Αυτόν τον άνθρωπο , τον πολίτη , τον επιστήμονα , τον δημιουργό τιμά το Ίδρυμα <<Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή>> . Είναι μία οφειλόμενη υποχρέωση της πόλης προς αυτόν.

Φίλιππας Φίλιος. 

πρώην Δήμαρχος Ιωαννίνων

 *************************

 

 *********************************

(Αρχείο Ναταλίας Μαρούφωφ)

Επιστήμονας γιατρός , ερασιτέχνης ζωγράφος

Γνωρίζοντας το βίο και την πολιτεία του Αχιλλέα Μαρούφωφ, την προσφορά του στην επιστήμη  και στους συνανθρώπους του, την ευφυία και  την καλλιέργειά του, ο θεατής εκπλήσσεται αντικρίζοντας τη ζωγραφική του. Διότι η απλότητα των έργων του μοιάζει σχεδόν παιδική. Τους λείπει το βάθος και η τρίτη διάσταση , το σχέδιό τους είναι λιτό, στοιχειώδες, το χρώμα τους έντονο. Μοιάζουν με τις απόπειρες ενός ανθρώπου που δεν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση να γράψει ένα ποίημα. Ο Αχιλλέας Μαρούφωφ , ωστόσο , κατόρθωσε να ζωγραφίσει στο χαρτί τα δικά του «ποιήματα».

Το βασικό χαρακτηριστικό της ζωγραφικής του που, παρά την πρωτόλεια μορφή της, μπορεί κανείς αμέσως να διακρίνει , είναι ο λυρισμός της. Η ομορφιά των Ηπειρώτικων γεφυριών, η επιβλητικότητα των εκκλησιών , η εκφραστικότητα των τοπίων, η ένταση του χρώματος συνθέτουν εικόνες που αποδίδουν την ευαισθησία του δημιουργού μπροστά στις εικόνες που τον συγκινούσαν και την έντονη επιθυμία του να αποτυπώσει τη συγκίνηση αυτή. Η τεχνοτροπία του προσαρμόζεται σε κάθε θέμα για να αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Στα σπίτια και στα οικοδομήματα το σχέδιο είναι έντονο και λεπτομερές για να αποδοθούν οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες. Στα τοπία το χρώμα είναι πολύ εκφραστικό και το φως έντονο , ώστε να επιτύχει την ιδιαίτερη ατμόσφαιρά τους.

Ανάμεσα στα διάφορα θέματα που ζωγράφισε, πραγματοποίησε και μερικά αντίγραφα έργων σπουδαίων δασκάλων της παγκόσμιας ζωγραφικής. Στην έκθεσή μας παρουσιάζεται το αντίγραφο της «Γυναίκας που νανουρίζει» του Vincent Van Gogh και το αντίγραφο της «Madame Pompadour» του Amedeo Modigliani. Αντιγράφοντας τα έργα τους ο Μαρούφωφ μελετούσε την τεχνοτροπία τους , την πινελιά , το σχέδιο και το χρώμα τους. Προτιμούσε τους μεταϊμπρεσιονιστές καλλιτέχνες , των οποίων τα βήματα προσπάθησε να ακολουθήσει στη ζωγραφική του. Σε πολλά τοπία του η ζωγραφική επιφάνεια γεμίζει από μικρές πινελιές ή μολυβιές χρώματος , όπως στον πουαντιγισμό. Σε άλλα έργα τα έντονα χρώματα χρησιμοποιούνται σε τολμηρούς συνδυασμούς, όπως έκαναν οι φωβιστές , ενώ οι απροσδόκητες οπτικές γωνίες των συνθέσεών του μαρτυρούν το ενδιαφέρον του για τη μοντέρνα και όχι για την ακαδημαϊκή ζωγραφική.

Παρατηρώντας προσεκτικά τα έργα του Αχιλλέα Μαρούφωφ μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι μελετούσε τη ζωγραφική του παρελθόντος με την επιμέλεια και τη συστηματικότητα του επιστήμονα και εμβάθυνε στον άγνωστό του κόσμο της ζωγραφικής αναζητώντας την προσωπική εκφραστική του γλώσσα. Παρ’ όλη βέβαια την έρευνα και τις μελέτες του ο ερασιτέχνης ζωγράφος Μαρούφωφ διατήρησε τη λιτότητα της έκφρασης και την απλοϊκότητα της τέχνης του. Και τα έργα του μαρτυρούν την αφοπλιστική εικαστική αθωότητα ενός πολυδιάστατου επιστήμονα.

  Μερικά έργα του Αχιλλέα Μαρούφωφ

  

Ίδρυμα ‘’Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή’’

Σούτσου 26 – Ιωάννινα

τηλ: 2651036517

email: idrymagani@gmail.com

fb idrymagkani

site: www.idrimagani.gr