Βιογραφικά στοιχεία
Ελένης Κουρμαντζή
Η Ελένη Κουρμαντζή, από τα παλαιότερα μέλη
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ορίστηκε ως βοηθός της Νέας
Ελληνικής Φιλολογίας και ανέλαβε καθήκοντα στη Φιλοσοφική Σχολή
την 1η Οκτωβρίου 1973. Το 1992 υποστήριξε τη Διδακτορική της
Διατριβή με θέμα Η πνευματική κίνηση στα Γιάννινα από τα τέλη
του 17ου αι. έως τις πρώτες δεκαετίες του 19ου. Το 1993
εξελέγη Λέκτορας του Τομέα Μ.Ν.Ε.Φ. του Τμήματος Φιλολογίας της
Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, θέση την οποία
ακόμη διατηρεί.
Η ερευνητική, επιστημονική και διδακτική
της δραστηριότητα εστιάζεται στην Ιστορία της Νέας Ελληνικής
Λογοτεχνίας. Ήτοι: Μεταβυζαντινή Δημώδης Λογοτεχνία, Βυζαντινά
και Μεταβυζαντινά κείμενα (Χρονικά), Η περίοδος του Νεοελληνικού
Διαφωτισμού (από τον Καισάριο Δαπόντε έως και τον Ιωάννη
Βηλαρά), Η Επτανησιακή Σχολή (από τον Διονύσιο Σολωμό έως και
τον Ανδρέα Λασκαράτο). Η Πρώτη Αθηναϊκή Σχολή (1830 και εξής,
Παναγιώτης Σούτσος, Αλέξανδρος Ρίζος – Ραγκαβής κ.ά.) και Η
Δεύτερη Αθηναϊκή Σχολή (γενιά του 1880, Κωστής Παλαμάς, Γ.
Δροσίνης κ.ά.), H γενιά των ποιητών του 1920 (Κ. Καρυωτάκης,
Τέλος Άγρας, Γιωσέφ Ελιγιά, Κ. Βάρναλης κ.ά), Η πρώτη
μεταπολεμική γενιά (με εστίαση στον πεζογράφο Δημήτρη Χατζή),
κ.ο.κ..
Επιπλέον έχει διδάξει στα Προγράμματα
Επιμόρφωσης Καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης (Π.Ε.Κ.) το έτος 1992 –
1993, στο Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Πολιτισμού
στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου κατά τα έτη 1994, 2008 και 2009,
στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, και υπήρξε επιστημονική υπεύθυνη σε
προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας του «Κέντρο
Διδασκαλίας Ελληνικής Γλώσσας & Πολιτισμού» το 2008.
Έχει λάβει μέρος σε διάφορα επιστημονικά
συνέδρια με ανακοινώσεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Διετέλεσε ιδρυτικό μέλος του «Κέντρου
Ηπειρωτικής και Βαλκανικής Μουσικής Παράδοσης», της «Εταιρίας
Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου», και υπήρξε μέλος του Δ.Σ.
του «Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Ηπείρου», του «Πνευματικού
Κέντρου Δήμου Ιωαννιτών» και του «Εθνικού Συμβουλίου Πολεμικών
Αποζημιώσεων Γερμανίας προς Ελλάδα».
Συγγραφική δραστηριότητα: «Η
φιλολογική πεντηκονταετηρίδα του Χρήστου Χρηστοβασίλη», Δωδώνη
(Ε.Ε.Φ.Σ.Π.Ι.), τ. Η΄ (1979), Ιωάννινα, «Επιστολή του Γ. ..
Χατζή (Πελλερέν) προς τον Χρήστο Χρηστοβασίλη», Ηπειρωτικό
Ημερολόγιο, έκδ. Ε.Η.Μ., τ. ΣΤ΄ (1984), Ιωάννινα, «Η
Εκπαίδευση στα Γιάννενα και οι Ιδεολογίες της: Οι
“Νεωτεριστικές” Σχολές και οι Σχολές Μπαλάνων και Ψαλίδα (1645 –
1820), Δωδώνη: Φιλολογία (Ε.Ε.Φ.Σ.Π.Ι.), τ. Κ΄ (1991),
Ιωάννινα, «Τα Μοναστήρια της Νήσου των Ιωαννίνων: Χώρος
πνευματικών και μορφωτικών ζυμώσεων», Ι.Μ. Ιωαννίνων, Ιωάννινα
1999, “Josef Eliya and
Sabbethai
Kabili:
Ideological
Problems
in
Ioannina’
s
Pre-war
Jewish
Community”,
Institute
for
Balkan
Studies
– 259,
Thessaloniki 1997, «Γιωσέφ Ελιγιά – Σαμπεθάι Καμπιλή:
ιδεολογικά προβλήματα στην προπολεμική Ισραηλιτική Κοινότητα
Ιωαννίνων», Δωδώνη: Φιλολογία (Ε.Ε.Φ.Σ.Π.Ι.), τ. ΚΒ΄
(1993), Ιωάννινα, «Το τέλος της μικρής μας πόλης: Ο
κύκλος και τα πρόσωπα», Αχαϊκές εκδόσεις,
Πάτρα 1999, «Κ. .. Κρυστάλλης: Παράδοση, κοινωνικός περίγυρος
και φυγή», Σκουφάς, τ. Θ΄ (1994), Άρτα, «Ο Νικόλαος
Κονεμένος και η αναζήτηση του ποιήματος “Ωδή εις Κυρίτζην
Χατζή-Πολύζου”»,Δήμος Πρεβέζης, Πρέβεζα 1995, «Κράμα ιδεών στα
κείμενα του Αθανασίου Π. Ψαλίδα: Ελληνοκεντρισμός και
Ευρωπαϊσμός», Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιωάννινα 2003, «Στοιχεία
έντεχνου λόγου στην Ισραηλιτική κοινότητα Ιωαννίνων»,
Ηπειρωτικά Γράμματα, Έτος Α΄, τεύχ. 2, Ιωάννινα 2002,
«ΚΥΚΕoΝ – Ένας γιαννιώτικος κώδικας του 19ου αιώνα και ο
Λέανδρος Βρανούσης», Ερανιστής, τ. 21 (1997), Αθήνα, «Οι
πολιτικές ρίζες του .. Χατζή», Αντί, Αθήνα 2001, «Γιωσέφ
Ελιγιά: Αλλιανιστής και πρωτοπόρος», Ιωάννινα 2001, Γιωσέφ
Ελιγιά: Τα προεόρτια μιας φυγής», Ιωάννινα 2002, «Έρωτος
Αποτελέσματα: “Πολίτικα στιχουργήματα του τέλους του 18ου
αιώνα», Ηπειρωτικά Γράμματα, έτος .΄, τεύχ. 7 (2005),
Ιωάννινα. «Χρονικό των Τόκκων…», Ηπειρωτικά Γράμματα,
Ιωάννινα 2006, κ.ά..
Εκδομένα βιβλία: Το βιβλίο
στην ακμή του νεοελληνικού διαφωτισμού (1761 – 1820) –
Ποσότητες, Ποιότητες, Ιδέες, εκδ. Ατραπός, Αθήνα 2002 (σελ.
108), Η νεοελληνική Αναγέννηση στα Γιάννενα. Από τον πάροικο
έμπορο στον Αθ. Ψαλίδα και τον Ιω. Βηλαρά (17ος –
αρχές 19ου αι.), εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2007 (σελ.
303).
Υπό έκδοση: Έρωτος
Αποτελέσματα… . Χρονικά της Ηπείρου (15ος – αρχές 19ου αι.):
Ιστορία και Λογοτεχνία.
Πεποίθηση της Ε. Κουρμαντζή παραμένει ότι ο
ακαδημαϊκός δάσκαλος πρέπει να συμμετέχει ενεργά στα δρώμενα του
καθημερινού χώρου στον οποίον ανήκει, καθώς έχει χρέος να
λειτουργεί κι «εκτός των τειχών» του Πανεπιστημίου.__