Ψωμί, ειρήνη, ελευθερία

Γράφει η Μαριάννα Τζιαντζή 13-03-2022

Αναδημοσίευση από το prin.gr       

Στη Δύση της ανοχής και του Διαφωτισμού εκδηλώνεται μια άνευ προηγουμένου μισαλλοδοξία απέναντι σε ό,τι αμφισβητεί το κυρίαρχο νατοϊκό και μιλιταριστικό αφήγημα. Για να δικαιούται κάποιος να ομιλεί πρέπει να ανήκει στη «σωστή», τη νατοϊκή, πλευρά της ιστορίας.

«Θα την αλλάξουμε τη ζωή παρ’ όλα αυτά, Μαρία», έλεγε η Κατερίνα Γώγου στο Ιδιώνυμο. «Θα ’ρθει καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα». Μέσα σε λίγες εβδομάδες, αρχής γενομένης με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τα πράγματα άλλαξαν προς το χειρότερο για όλες του κόσμου τις Μαρίες.

Παράξενα αλλά όχι ανεξήγητα τα γυρίσματα της Ιστορίας. Κάποτε υπήρχαν ο «ελεύθερος», ο δυτικός κόσμος από τη μια μεριά και οι χώρες του Παραπετάσματος από την άλλη. Η επίσημη Ελλάδα βρέθηκε στη «σωστή πλευρά της ιστορίας», στην πλευρά των νικητών, όχι απλώς του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, αλλά εκείνων που σταμάτησαν τη διείσδυση του κομμουνισμού και αναχαίτισαν τον από Βορρά κίνδυνο. Σήμερα οι επίσημοι εκπρόσωποι του «ελεύθερου κόσμου» μιλούν για τον «εκ Ρωσίας» κίνδυνο, ενώ ο Πούτιν χαρακτηρίζεται είτε παρανοϊκός είτε απευθείας απόγονος του Χίτλερ και του Στάλιν. Μέσα σε λίγες μέρες, η «Αυτοκρατορία του Κακού», όπως ο Ρίγκαν είχε χαρακτηρίσει το 1983 τη Σοβιετική Ένωση, ξαναγεννιέται.

Σήμερα, για να δικαιούται κάποιος να ομιλεί, πρέπει καταρχάς να πει το αυτονόητο, δηλαδή ότι καταδικάζει τη ρωσική εισβολή. Παράλληλα, να ταχθεί ολόθερμα στο πλευρό του Τζο Μπάιντεν και του Μπόρις Τζόνσον, στηρίζοντας όχι απλώς τον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό αλλά και την ουκρανική κυβέρνηση, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ και όλη τη «συμμαχία των προθύμων». Μάλιστα, συχνά η ορολογία που χρησιμοποιείται θυμίζει τον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας του Μπους του Νεότερου, όταν η στήριξη στις ΗΠΑ δεν έπρεπε να συνοδεύεται από υποσημειώσεις, αστερίσκους και «ναι μεν, αλλά».

Ήδη ο Ζελένσκι έχει ανακηρυχθεί Τσόρτσιλ της εποχής μας. Με την πολιορκία του Λένινγκραντ παρομοιάζεται η πολιορκία της Μαριούπολης, με Στάλινγκραντ το Χάρκοβο και ίσως το Κίεβο βαφτιστεί νέο Μεσολόγγι. Κάποιοι δεν μιλούν καν για ρωσικά στρατεύματα, αλλά για «ρωσικές ορδές», ενώ Ουκρανοί πολίτες που υπερασπίζονται τις ζωές και τα σπίτια τους συνυπάρχουν με αποβράσματα, με εθελοντές ύποπτης προέλευσης, με πληρωμένα σκυλιά παντός πολέμου.

Στην Ελλάδα, στις περισσότερες ενημερωτικές εκπομπές πολιτικοί της κακιάς ώρας και ατσαλάκωτοι/-ες τηλεστάρ ριγούν, καθώς προφέρουν τη λέξη «προσφυγιά» σαν να την ακούν για πρώτη φορά στη ζωή τους. Η φωνή τους ξεχειλίζει από συμπόνια και τρυφερότητα, όταν η κάμερα ζουμάρει σε μωρά και μητέρες που περνούν τα ουκρανικά σύνορα και δέχονται τη φροντίδα των Πολωνών. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που το καλοκαίρι του 2021 σιωπούσαν μπροστά στην ακύρωση της παρασημοφόρησης του διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλου από την πρόεδρο της Δημοκρατίας ύστερα από κυβερνητική παρέμβαση ή επικροτούσαν αυτή την ενέργεια. Άλλο να σώζεις θαλασσοδαρμένους πρόσφυγες που έρχονται από την Ασία ή την Αφρική και άλλο να υποδέχεσαι Ευρωπαίους αδελφούς στο νατοϊκό πολωνικό έδαφος. Άλλο η διάσωση εν πλω και άλλο η χερσαία φιλοξενία μπροστά σε εκατοντάδες κάμερες.

Αυτή η ασύμμετρη ευαισθησία δεν είναι παρά μια ψηφίδα στη μεγάλη τοιχογραφία της δυτικής προπαγάνδας που ξετυλίγεται αυτές τις μέρες. Μια προπαγάνδας ωμής, ολοκληρωτικής και ξεδιάντροπης. Δεν είναι μόνο στη Ρωσία του Πούτιν που επιβάλλεται λογοκρισία και διώκεται η αντίθεση στον πόλεμο και την εισβολή. Στη Δύση της ανοχής και του Διαφωτισμού εκδηλώνεται μια άνευ προηγουμένου μισαλλοδοξία απέναντι σε ό,τι αμφισβητεί το κυρίαρχο νατοϊκό και μιλιταριστικό αφήγημα. Στη Δημοκρατία της Τσεχίας, ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ αφαίρεσε από τον σκηνοθέτη Εμίλ Κουστουρίτσα το βραβείο που του είχε δοθεί πριν λίγα χρόνια, με το αιτιολογικό ότι εκείνος δέχτηκε τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή στο θέατρο του Κόκκινου Στρατού. Και όποιος θέλει να δει το εμβληματικό Underground, πρέπει να το δει αντεργκράουντ. Πάνω από 100 ανάπηροι αθλητές από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία αποκλείστηκαν από τους Παραολυμπιακούς Αγώνες. Στην ελεύθερη Δύση ματαιώνονται εκδηλώσεις Ρώσων καλλιτεχνών, που συχνά καλούνται να αποκηρύξουν την ίδια την πατρίδα τους, να υπογράψουν μια σύγχρονη δήλωση μετανοίας. Ακόμα και ο Τσαϊκόφσκι συνδέθηκε, διά χειρός Μενδώνη, με τη ρωσική εισβολή.

Σήμερα ζούμε σε μια εποχή νέων διαχωριστικών γραμμών που χαράχτηκαν από τη μια μέρα στην άλλη. Οι τιμές του ψωμιού και του πετρελαίου εκτινάσσονται (και θα εκτιναχτούν) ανάλογα με την ιλιγγιώδη αύξηση των στρατιωτικών δαπανών και τα θύματα του πολέμου δεν θα βρίσκονται μόνο στα εδάφη της Ουκρανίας. Να σταματήσει ο πόλεμος ζητούν οι Δυτικοί ενορχηστρωτές του, μόνο που η δική τους ειρήνη έχει τη μυρωδιά του αίματος, αφού εδώ και χρόνια ετοίμαζαν τη σημερινή μακάβρια χορογραφία.
Πράγματι, τα πράγματα αλλάζουν· και το «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία» θα μπορούσε να γίνει «Ψωμί, ειρήνη, ελευθερία».