5
5 Ιουνίου / 7 Ιουλίου – «Ημέρες της Γης»
– σκατά μέρες της Γης -
πρέπει να σκέπτεται ο πλανήτης,
καθώς ο πυρετός του ανεβαίνει.
Αν μπορούσε, μάλλον θα φώναζε:
«Άνθρωποι,
θα με πάρετε στα σοβαρά επί τέλους??»
¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯
Ημέρα Περιβάλλοντος + 38…
…από τη μεριά της Γης
Αν και στην 38η
επέτειο της «ημέρας περιβάλλοντος» από το 1970, ο παγκόσμιος πληθυσμός
και η οικονομία δείχνουν περισσότερο σεβασμό προς τον πλανήτη, τη Γη δεν
φαίνεται να την σκοτίζει ιδιαίτερα….
Ο πλανήτης δεν
δείχνει να εντυπωσιάζεται ή να εμπιστεύεται τις «νέες ιδέες» του Μπούς
και της Άνγκελα Μέρκελ, ούτε τα κείμενα της
G8 για το πρόβλημα της
υπερθέρμανσης του και τις κλιματικές αλλαγές που επιφέρει.
Η Γη δεν έχει τρόπο
να λάβει υπόψη της τις καλές (έστω) προθέσεις των κυβερνητών, ή τις
μελλοντικές εφαρμογές της επιστήμης, ή έστω τις μεγάλες προσδοκίες
ευαισθητοποιημένων ομάδων ανθρώπων. Δεν λαβαίνει διόλου υπόψη της ούτε
τα δολάρια, που από την δική της άποψη, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία
βολική ανθρώπινη επινόηση. Γιατί η Γη, όπως όλοι οι πλανήτες στο σύμπαν,
υπολογίζουν μόνο τους φυσικούς παράγοντες –όπως την ενέργεια και την ύλη
και τις ροές τους μέσα, γύρω
και έξω από τους μεταβαλλόμενους πληθυσμούς των ζώντων οργανισμών που
υπάρχουν πάνω τους.
Εκείνο που
«βλέπει» η Γη, είναι ότι στην πρώτη επέτειο για το περιβάλλον της
στα 1970, υπήρχαν 3,8 δισεκατομμύρια από αυτά τα υπερενεργητικά
ανθρώπινα όντα που κατοικούν πάνω της, που τώρα έχουν φθάσει τα 6,5 δις.
Ενώ αντίστροφα, βλέπει τους πληθυσμούς των ψαριών της να μειώνονται με
τρομακτικά γρήγορους ρυθμούς και να εξαφανίζονται τελείως τα μισά σχεδόν
από τα άλλα ζωντανά πλάσματα που κατοικούσαν πάνω της, εξαιτίας των
ποικίλων δραστηριοτήτων αυτών των υπερενεργητικών όντων.
«Βλέπει» ότι το 1970, τα όντα αυτά αντλούσαν από τα
έγκατα της 46 εκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο την ημέρα, ενώ σήμερα
αντλούν 87. Ότι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της, έχει
τριπλασιαστεί σε 35 χρόνια, -από 3,4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το
χρόνο ξεπερνούν πλέον σήμερα τα 10,0. Ότι η εξόρυξη του κάρβουνου από
2,2 δισεκατομμύρια μετρικοί τόνοι το 1970, σήμερα ξεπερνούν τα 4,0 δις.
Ότι η χρήση των ορυκτών μετάλλων από 152 εκ. μετρικούς τόνους το 1970,
σήμερα ξεπερνά τους 294.
«Βλέπει» τις θερμοκρασίες των διαφόρων περιοχών της να
έχουν αυξηθεί ασύμμετρα, ότι, εκ του γεγονότος αυτού, οι παγετώνες του
Βόρειου πόλου και της Αλάσκας να έχουν μειωθεί σε έκταση κατά 30% από το
1970, και ότι ο Νότιος πόλος με τον Ωκεανό που τον περιβάλλει, να
έχει κορεστεί με διαλυμένο διοξείδιο του
άνθρακα και η δυνατότητα του να το απορροφά να μειώνεται από το 1981 και
μετά κατά 30% ανά δεκαετία.
Ο πλανήτης
«αισθάνεται» την χρήση των φυσικών καυσίμων που χρησιμοποιούν οι
άνθρωποι, καθώς τα καύσιμα αυτά εξορύσσονται (και χύνονται κατά λάθος
πάνω του…), και μεταφέρονται με πετρελαιοφόρα (…και ξανά χύνονται κατά
λάθος πάνω του…), και διυλίζονται (δημιουργώντας νέα τοξικά υποπροϊόντα)
και καίγονται εκλύοντας αναρίθμητους μολυντές –μεταξύ των οποίων το
διοξείδιο του άνθρακα, που παγιδεύει την εκπεμπόμενη ενέργεια του και
τον θερμαίνει.
Παρά τις Παγκόσμιες
Διασκέψεις του Ρίο, του Κιότο, του Κανκούν, του Ναϊρόμπι, της Χάγης, του
Γιοχάνεσμπουργκ, του Μόντρεαλ, του Ροστόκ και του Μπαλί χθες κλπ, παρά
τις γενναίες υποσχέσεις και τα διάφορα Πρωτόκολλα, εκείνο που κυρίως
«υπολογίζει» η Γη, είναι ότι οι εκπομπές
CO2 έχουν αυξηθεί από 3,9
εκατομμύρια μετρικούς τόνους στα 1970, σε σχεδόν 7,2 εκ. αυτόν τον
χρόνο. Και αυτό της προκαλεί πυρετό!
Μήπως νομίζετε ότι
ακόμα και ένα τόσο αφάνταστα τεράστιο αντικείμενο όπως είναι ο πλανήτης
μας, δεν θα «ένοιωθε» την μέση αύξηση της θερμοκρασίας του σχεδόν
κατά 1,5ο Κελσίου;; Αλλά ακόμα και στην κλίμακα αυτή, 1,5ο
αύξηση θερμοκρασίας είναι κάτι το πάρα πολύ, ειδικά όταν δεν κατανέμεται
ισοδύναμα. Οι πόλοι έχουν θερμανθεί περισσότερο από τον Ισημερινό, οι
χειμώνες περισσότερο από τα καλοκαίρια, οι μέρες περισσότερο από ότι οι
νύχτες. Αυτό σημαίνει ότι οι διαφορές θερμοκρασίας από το ένα μέρος στο
άλλο, έχουν αυξηθεί πολύ περισσότερο από ότι η μέση συνολική μεταβολή.
Αυτές ακριβώς οι διαφοροποιήσεις της θερμοκρασίας από μέρος σε μέρος
είναι που κάνει τους ανέμους να φυσούν πιο δυνατά στην τροπική και
υποτροπική ζώνη (οι τροπικοί κυκλώνες έχουν τριπλασιαστεί σε 20 χρόνια
-και θυμηθείτε πρόσφατα την Κατρίν στον Μισισιπή και τη Νέα Ορλεάνη),
τις βροχές να είναι πλέον ραγδαίες έως κατακλυσμιαίες όταν έρχονται,
και τα ωκεάνια ρεύματα -θερμά ή ψυχρά, να δυναμώνουν.
Όλοι οι ζωντανοί
οργανισμοί περιλαμβανομένου του ανθρώπου, είναι εξαιρετικά συντονισμένοι
προς τις καιρικές συνθήκες. Όλα τα πλάσματα, βιώνουν τις «αλλόκοτες και
αφύσικες» καιρικές συνθήκες που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια και
προσπαθούν να προσαρμοστούν, μετακινούμενα από περιοχή σε περιοχή (τα
ζώα), ανθίζοντας και καρπίζοντας νωρίτερα (τα φυτά) ή μεταναστεύοντας
αργότερα (τα πουλιά), ή κτίζοντας οτιδήποτε μπορεί να τα προστατέψει από
τις πλημμύρες και την ξηρασία (…οι άνθρωποι).
Από την άλλη, η Γη
αντιδρά στις κλιματικές αλλαγές, είτε λειώνοντας ολόκληρους παγετώνες
στον Βόρειο πόλο, ή αποκόπτοντας παγόβουνα από την Ανταρκτική που έχουν
την έκταση ολόκληρης χώρας, είτε εμπλουτίζοντας τους κύκλους που
ονομάζουμε
El
Nino στον Ειρηνικό και
La
Nina στον Ατλαντικό.
Και ΕΜΕΙΣ,
σε ευθεία αντιστοίχηση, συνεχίζουμε ασυγκράτητοι: -αφότου «γιορτάσαμε»
την πρώτη μέρα περιβάλλοντος, ο παγκόσμιος στόλος αυτοκινήτων
εκτοξεύτηκε από τα 246 στα 820 εκατομμύρια αυτοκίνητα. Τα αεροπορικά
ταξίδια αυξήθηκαν έξι φορές σε χιλιόμετρα. Ο ρυθμός με τον οποίο κόβουμε
τα δένδρα για να παράγουμε χαρτί έχει διπλασιαστεί -σήμερα είμαστε στα
220 εκ. μετρικούς τόνους τον χρόνο. Παράγουμε από το έδαφος –με τη
βοήθεια περίεργων χημικών ενισχυτικών 2,6 φορές περισσότερο στάρι και
2,8 περισσότερο καλαμπόκι, 2,5 φορές περισσότερο ρύζι, διπλάσια ποσότητα
ζάχαρης και σχεδόν τετραπλάσια ποσότητα σόγιας από ότι πριν από 35
χρόνια. Αλιεύουμε από τους ωκεανούς –πιο δύσκολα πλέον, αλλά σχεδόν
διπλάσιες ποσότητες θαλασσινών.
Ειδικά με τα ψάρια
μπορούμε να δούμε πολύ καθαρά πώς μας αντιμετωπίζει ο πλανήτης: έ
λοιπόν, δεν μας «λυπάται» και δεν ασχολείται καθόλου μαζί μας για
τις συνέπειες των πράξεών μας –ακολουθεί τους δικούς του κανόνες: τα
ψάρια θα γίνονται όλο και πιο δυσεύρετα και πιο δύσκολο να τα αλιεύσεις.
Εάν εμείς τα πιάνουμε πριν από την ηλικία της αναπαραγωγής τους, εάν
καταστρέφουμε τα θαλάσσια λιβάδια τους, εάν ξεσκαρτάρουμε τον γόνο και
τα άλλα μικρά ψάρια αφού πιάστηκαν και αυτά στα δίχτυα μας και κρατάμε
μόνο τον μπακαλιάρο –αλλά όμως τα «μικρά ψάρια» τρέφουν τον μπακαλιάρο
και ο μπακαλιάρος τα μεγαλύτερα, -τα ψάρια μάλλον δεν θα γυρίσουν ποτέ
πίσω. Και η Γη δεν πρόκειται να κάνει τίποτα γι’ αυτό.
Την Γη δεν την
ενδιαφέρει διόλου ότι εμείς «δεν το θέλαμε να συμβαίνει αυτό»,
ότι υποσχόμαστε να μην το ξανακάνουμε, ότι κάνουμε διακηρύξεις και
δίνουμε υποσχέσεις κάθε χρόνο στην επέτειό της…
Πάμε παρακάτω;; -Το
μέσο προσδόκιμο ζωής της ανθρωπότητας έχει αυξηθεί από 58 σε 69 έτη από
το 1970 (με τεράστιες διαφοροποιήσεις όμως μέσα σ’ αυτή την παγκόσμια
στατιστική, -όπως π.χ. 35 τα προσδόκιμα χρόνια σε περιοχές της Αφρικής
για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων –ενώ 80+ για την Ευρώπη –και αυτό
είναι ένα άλλο σοβαρό ζήτημα). Το ακαθάριστο παγκόσμιο προϊόν έχει
υπερδιπλασιαστεί από το 1970, από 16 σε 42 τρισεκατομμύρια δολάρια, αλλά
με τρομακτικές ανισότητες. Η ανακύκλωση στις αναπτυγμένες χώρες έχει
πράγματι επεκταθεί, αλλά ταυτόχρονα όμως και η παραγωγή όλων των ειδών
απορριμμάτων. Έτσι η Γη δέχεται περισσότερα σκουπίδια από ποτέ πριν. Η
ποσότητα παραγόμενης ενέργειας από τον άνεμο και τον ήλιο έχει πράγματι
εκτοξευτεί σε αυτά τα 35 χρόνια, αλλά το ίδιο όμως συνέβηκε και με την
κατανάλωση άνθρακα, αερίου και πυρηνικής ενέργειας.
Καταφέραμε μέσα σε
45 χρόνια –από το 1961 μέχρι το 2006, να μην μας φθάνει πλέον ο
πλανήτης. Αν το 1961 εκμεταλλευόμασταν το 0,64 της βιοδυναμίκοτητας του
πλανήτη και είχαμε ακόμη αποθέματα, -το 2006 χρειαζόμαστε 1,32 της Γης
για το οικολογικό ίχνος που αφήνουμε…[1]
Η πρόβλεψη -ότι σε λίγα χρόνια, όπως τώρα ψάχνουμε αγροτεμάχια για να
φυτέψουμε φωτοβολταϊκά, τότε θα ψάχνουμε για να φυτέψουμε άλγη (algae) που τρέφεται με
CO2…, είναι σουρεαλιστική!;;
Ο άνθρωπος κατάφερε να πολλαπλασιάσει τον πληθυσμό του σε
νούμερα που αποτελούν απειλή για την ίδια του την ύπαρξη πλέον,
προκάλεσε τον αφανισμό χιλιάδων ειδών –και συνεχίζει απτόητος αυτόν τον
αφανισμό. Ξεζούμισε τον πλανήτη για καύσιμα και τώρα στέκεται, σαν ένα
βάρβαρο νήπιο που λάμπει από την εφήμερη κυριαρχία του, αναμένοντας ένα
πόλεμο που θα τερματίσει όλους τους πολέμους αλλά αγνοώντας το σπίτι του
που καίγεται –
κυριολεκτικά!, χωρίς να λαμβάνει
υπόψη του τη μοναδικότητα
αυτής της όασης ζωής του ηλιακού μας συστήματος.
Υπάρχουν ανάμεσά μας
«αφοσιωμένοι οπτιμιστές», που θα αντικρούσουν σθεναρά αυτές τις απόψεις
σαν αφόρητα πεσιμιστικές και
non
politically
correct… –«γιατί παράλληλα δεν
αναφέρονται και τα θετικά που έγιναν από την περασμένη επέτειο;…».
Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι, αλλά μιλούν όμως εξ ονόματος των ανθρώπων[2]
- όχι της Γης!
Ας τους κάνουμε τη
χάρη λοιπόν: Μιλώντας με ανθρώπινους όρους, στα χρόνια αυτά υπήρξε
τεράστια πρόοδος. Στα 1970 δεν υπήρχε κινητή τηλεφωνία ή
video
players. Δεν υπήρχε
internet και
dot-coms. Ο
John
Lennon τραγούδαγε το
Imagine και μας έλεγε
think
global-act
local…ενώ ο Τσε μοιραζόταν μαζί μας τα οράματα ενός άλλου κόσμου. Τους σκοτώσαμε
και τους δύο!… Ακόμη δεν είχε εμφανιστεί το
AIDS, ούτε μας ανησυχούσε η γενετική μηχανική και η
Monsando ήταν ακόμη σχετικά μικρή. Η διάθεση κεφαλαίων για την διαφήμιση σε
παγκόσμια κλίμακα δεν ήταν ούτε στο 30% της σημερινής. Τα χρέη των 60
χωρών του Τρίτου Κόσμου στην Παγκόσμια Τράπεζα ήταν περίπου το ένα ένατο
από ότι είναι σήμερα.
Αν αυτά όλα
θεωρούνται «πρόοδος» για τον άνθρωπο (…) –δεν ενδιαφέρουν διόλου την Γη!
Εκείνο που
«παρατηρεί» η Γη για πάρτη της είναι ότι εξαφανίζονται είδη της
χλωρίδας και της πανίδας της με ρυθμούς που δεν υπήρξαν ποτέ ξανά επί 65
εκατομμύρια χρόνια. Ότι το 40% των καλλιεργήσιμων εδαφών της έχει
υποβαθμιστεί, ότι τα μισά δάση της έχουν εξαφανιστεί και οι μισοί
υγροβιότοποι της έχουν αποστραγγιστεί ή μπαζωθεί –και ότι παρά την
πρόοδο των ανθρώπινων όντων και τις ετήσιες επετείους τους, όλες αυτές
οι τάσεις καταστροφής του περιβάλλοντός της επιταχύνονται!!
Η «ημέρα
περιβάλλοντος και η μέρα της Γης» αρχίζουν να μου θυμίζουν λοιπόν την «ημέρα
της Μητέρας, ή του Αγίου Βαλεντίνου», μία ευκαιρία δηλαδή εμπορικών
πράξεων, -να αγοράσουμε λουλούδια και γλυκά για ένα πρόσωπο που όλες τις
υπόλοιπες μέρες φροντίζει για μας το σπίτι και «είναι πάντα εκεί».
Εξευμενίζουμε την
ενοχή μας;; -ευτελίζουμε την αξία της;; -ξορκίζουμε τον εφιάλτη; Άκρως
επικίνδυνα όλα αυτά –ότι και να ισχύει.
Γιατί όλες οι
Μητέρες έχουν μεν τα όριά αντοχής τους….και μόνο για τα παιδιά τους τα
ξεπερνάνε.
Αλλά η Μητέρα Γη δεν
ξεπερνά τα δικά της όρια με απέραντη κατανόηση, αυτοθυσία ή με άδολη
συγχώρεση.
Δεν αντιδρά συναισθηματικά !
05.06.2007