Γιάννης Δάλλας
Ο Ηπειρώτης Ποιητής, Δοκιμιογράφος και
Μεταφραστής Αρχαίων Ελλήνων Λυρικών
Ο λυρικός που διεύρυνε
τους ορίζοντες της γνώσης
Του
Χαράλαμπου Γαλιάνδρα Αρτινού
Φωτογραφίες Κώστα
Μπατσής
Όσα κι αν γραφούν
για το φιλόλογο, ποιητή, πεζογράφο, δοκιμιογράφο, μεταφραστή αρχαίων
λυρικών δημιουργών, κριτικό και
ακαδημαϊκό δάσκαλο, Ηπειρώτη
Γιάννη Δάλλα θα είναι πολύ λίγα μπροστά στο τεράστια
παραγωγικό πνευματικό έργο το οποίο έχει προσφέρει στα γράμματα και
την παιδεία.
Και τούτο διότι ο
Γ. Δάλλας δεν έγραψε, μετέφρασε και δίδαξε απλώς, στη Μέση και
Ανώτατη εκπαίδευση, αλλά διαμόρφωσε σύγχρονη λογοτεχνική σκέψη,
διεύρυνε τους ορίζοντες της γνώσης, έκανε ευρύτερα γνωστό το
λυρισμό, τη λυρική ποίηση και έκφραση των αρχαίων δημιουργών και
άνοιξε μονοπάτια ευρύτερης
ερμηνείας και κατανόησης στους σύγχρονους ανθρώπους του πνεύματος.
Άριστος μελετητής,
γνώστης και εκφραστής της λυρικής δημιουργίας αρχαίων, αλλά και
σύγχρονων ποιητών, μεταξύ των οποίων και οι Κάλβος, Βάρναλης,
Καβάφης, Πεντζίκης, Φιλύρας, Οικονόμου, Θεοτόκης, Σολωμός, Άγρας,
διαμόρφωσε εθνικές συνειδήσεις γύρω από ιστορικά πρόσωπα
και την πραγματική ζωή, κάνοντας ευρύτερα γνωστά επίμαχα
τμήματα της ιστορίας.
Με τη στέρεα
οργανωσιά του φιλόλογου και του οραματιστή καυτηρίασε με οξύ και
αιχμηρό λόγο την κατάρρευση των αξιών και την εκποίηση των οραμάτων.
Με ώριμη, θαρραλέα και τίμια σκέψη κράτησε όρθια στάση σε όλη τη ζωή
του και επί 65 και πλέον έτη η φωνή του ακούγεται μεγαλοπρεπής και
επικριτική, συγχρόνως όμως περίτεχνη.
Περίπτωση σπάνια, ή
και μοναδική, ολοκληρωμένου ανθρώπου, εμπνευσμένου νεοελληνιστή που
τίμησε, κόσμησε και ενέπνευσε με την εργασία και το πάθος του τις
νεότερες γενιές και ανύψωσε την ελληνική γραμματεία, ανεβάζοντας τον
πήχυ της διδασκαλίας και της μόρφωσης πολύ ψηλά.
Πρωτοπόρησε στην
πνευματική ζωή των Ιωαννίνων και από την «Ενδοχώρα» άπλωσε τα φτερά
του πνεύματος και αγκάλιασε
όλη την Ήπειρο, την Ελλάδα, την αλλοδαπή, στην οποία μεταφράστηκαν
έργα του σε πολλές γλώσσες.
Αυτός είναι με
λίγες λέξεις ο εκ Φιλιππιάδας Πρεβέζης ορμώμενος Γιάννης Δάλλας, την
προσωπικότητα, το έργο και την ανεκτίμητη προσφορά του στα γράμματα
τίμησε η Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδία Ελλάδας (ΠΣΕ) σε πανηγυρική
εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Παλαιάς Βουλής, στην
Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της οποίας του απενεμήθη τιμητική πλακέτα,
την οποία φιλοτέχνησε ο καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών
(ΑΣΚΤ), Γιαννιώτης γλύπτης και ιδρυτής του ομώνυμου Σύγχρονου
Μουσείου Τέχνης στο Ελληνικό, Θόδωρος Παπαγιάννης.
Τους παρευρεθέντες
καλωσόρισε ο γενικός γραμματέας της Πανηπειρωτικής κ. Ιπποκράτης
Κατσένης, ενώ για την προσωπικότητα και την εργογραφία του τιμώμενου
μίλησε ο πρόεδρος της ΠΣΕ κ. Κώστας Αλεξίου.
Χαιρετισμό απηύθυνε
ο κ. Αθανάσιος Αγγέλου, κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το οποίο σε συνεργασία με την Πανηπειρωτική
διοργανώνουν τις «Δράσεις Πολιτισμού», που στόχο έχουν την
παρουσίαση και ανάδειξη του έργου σύγχρονων Ηπειρωτών δημιουργούν
που διακρίνονται στα γράμματα, τις τέχνες, τις επιστήμες.
Το ποιητικό έργο
του Γ. Δάλλα παρουσίασε ο ποιητής κ. Στέλιος Μαφρέδας, το
μεταφραστικό ο ποιητής, μεταφραστής και κριτικός κ. Γιώργος Μπλάνας
και τη δοκιμιογραφία και κριτική ο νεοελληνιστής αναπληρωτής
καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Τάκης Καγιαλής. Και όλοι
τους είπαν πολλά. Πάρα πολλά και ωραία, όπως ωραία εποίησε ο Γιάννης
Δάλλας, αποδίδοντας τους προσήκοντες σ΄αυτόν επαίνους.
Στα διαλλείματα
ενδιαμέσου των ομιλιών ο Γ. Δάλλας διάβασε κατασυγκινημένος
αντιπροσωπευτικά κείμενα και ποιήματα εμπνευσμένα από τη γενέθλια
γη, τα Γιάννινα, την πολυτραγουδισμένη και ποικιλοτρόπως δοκιμασμένη
ηρωική Ήπειρο, τους ανθρώπους και τη φύση της, αλλά και την άνυδρη
Αθήνα, από την οποία όπως έγραψε… «Κάνοντας βάρκα τα μαύρα μου
χειρόγραφα, έβαλα πλώρη για τη δόλια μου πατρίδα». Επίσης προβλήθηκε
μαγνητοσκοπημένη απαγγελία ποιημάτων από τον ίδιο, με φόντο τη Στοά
του Αττάλου, την οποία επιμελήθηκε ο καλός πατριώτης κ. Ναπολέων
Ροντογιάννης.
Τη συζήτηση της
εκδήλωσης, που πραγματοποιήθηκε χάρη στη ευγενική χορηγία των
Εκπαιδευτηρίων Γείτονα, συντόνιζε η επ. καθηγήτρια του Τμήματος
Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Γεωργία Λαδογιάννη, η
οποία μετά από σύντομη εγκωμιαστική αναφορά στο μεγάλο διδάσκαλο Γ.
Δάλλα, ευχαρίστησε τους συντελεστές και τους παρευρισκόμενους,
οι οποίοι με την εκάστοτε παρουσία τους τιμούν την ηπειρώτικη
διανόηση και απένειμε τα προσήκοντα εύσημα στη διοίκηση της
Πανηπειρωτικής, η οποία με το έργο της φέρνει κοντά και αναδεικνύει
πολύ σπουδαίους φιλολόγους, ποιητές και συγγραφείς, ανθρώπους των
γραμμάτων και των εικαστικών τεχνών.
Περισσότερα
για τον Γιάννη Δάλλα ►
Γιάννης Δάλλας, Κώστας Αλεξίου
από την απονομή της αναμνηστικής πλακέτας
στην παρουσίαση του έργου του λογοτέχνη 12 Μαρτίου 2010