Πολιτισμός

εκθέσεις

 

Βερονίκη Ροντογιάννη: την τέχνη την έχω μέσα μου

Μια συνέντευξη με την Γεωργία Σκοπούλη
στον Ηπειρωτικό Αγώνα 20/08/20190 (αναδημοσίευση)

Η περιβαλλοντολόγος, που έγινε καλλιτέχνης, Βερονίκη Ροντογιάννη μιλάει στον Η.Α. για τη μετατροπή υλικών προς ανακύκλωση σε καλλιτεχνικά δημιουργήματα

Γεωργία Σκοπούλη20/08/2019

Η Βερονίκη Ροντογιάννη δημιουργεί. Και τα δημιουργήματά της, χρηστικά ή διακοσμητικά, κουβαλάνε ιστορία. Τα υλικά που χρησιμοποιεί, είναι πεταμένα στους δρόμους, στις αυλές, στους κήπους και στα σκουπίδια!

Καλλιτεχνήματα της ψυχής και του νου, και των χεριών της. Χρυσά τα χέρια της και μαλαματένια! Όχι, δεν τη σπούδασε την καλλιτεχνία. Την κουβαλούσε μέσα της από μικρό παιδί. Περιβαλλοντολογία σπούδασε. Και κατάφερε να συνδυάσει την επιστήμη με την τέχνη. Και το αποτέλεσμα; Αξιοθαύμαστο!

Κάθε της έργο συνοδεύεται από ένα κείμενο, όπου περιγράφει την… οδύσσεια των υλικών –και όχι μόνο. Τα είδαμε στον εκθεσιακό χώρο Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή, στην πόλη μας, στις 14 Ιουνίου, όπου η καλλιτέχνης μάς εξήγησε το πώς και το γιατί, σχετικά με τις δημιουργίες της. Η έκθεση πήρε παράταση μέχρι 27 Αυγούστου.

Χαμογελαστή και πρόσχαρη, γεμάτη ενέργεια και ενθουσιασμό γι αυτό που κάνει, απάντησε στα ερωτήματά μας.

 

Τα υλικά χάνουν την αξία τους μόνο όταν καταστρέφονται

Να ξεκινήσουμε, αγαπητή Βερονίκη, από τον τίτλο της έκθεσης που είναι «Επαν-αγάπησέ το! Επανα-χρησιμοποίησέ το!»

Έψαχνα να βρω έναν τίτλο, που να έχει θετική χροιά. Γιατί μας κακοφαίνεται να χρησιμοποιήσουμε κάτι, που ανήκε σε κάποιον άλλον, ρούχο ή αντικείμενο που δεν το χρειάζεται πια. Ήθελα να περάσω το μήνυμα ότι τα υλικά έχουν αξία. Και δεν την χάνουν όταν δεν τα χρησιμοποιείς πια. Αντίθετα τη χάνουν όταν καταστρέφονται.

Ποιος είναι ο σκοπός της έκθεσης;

Ο σκοπός της έκθεσης είναι η προβολή αυτού του μηνύματος που ανάφερα, ότι τα σκουπίδια έχουν αξία και εμείς οικονομικό κίνητρο να ανακυκλώνουμε και να επαναχρησιμοποιούμε. Καθώς και η μετάδοση διάφορων γνώσεων γύρω από την πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση στην Ελλάδα και τον κόσμο γενικότερα.

 

Απλά ήμουν μέρος του συστήματος…

Έχετε σπουδάσει κάτι σχετικό;

Έχω σπουδάσει περιβαλλοντολόγος στο πανεπιστήμιο Αιγαίου με μεταπτυχιακό στην περιβαλλοντική Μηχανική. Έχω δουλέψει για κάποιο χρονικό διάστημα στη Σουηδία. Στην Ελλάδα από το 2007 εργάζομαι γύρω από την ανακύκλωση. Για ένα χρόνο ήμουν εξωτερικός συνεργάτης στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), ο οποίος επιβλέπει την ανακύκλωση στην Ελλάδα. Αυτά μέχρι το 2017.

Όταν πήρα το πτυχίο μου, είπα ότι θα σώσω τον κόσμο! Περίμενα ότι η δουλειά, όλα τα χρόνια που δούλεψα για το περιβάλλον, θα είχε κάποιο αντίκτυπο. Δεν αισθάνθηκα ότι το πέτυχα αυτό.

Πού νομίζετε οφείλεται αυτή η… αποτυχία;

Απλά ήμουν μέρος του συστήματος.

Και τα παρατήσατε;

Και αποφάσισα μέσα από τον τρόπο ζωής μου να καταφέρω κάτι. Και γι’ αυτό συνδυάζω αυτό που σπούδασα με την τέχνη μου.

 

Στην Ελλάδα είμαστε πολύ πίσω στο σύστημα ανακύκλωσης

Μπορείτε να μας πείτε πού βρίσκεται η ανακύκλωση στη χώρα μας;

Στην Ελλάδα είμαστε πάρα πολύ πίσω γύρω από το σύστημα ανακύκλωσης, όσον αφορά τις γνώσεις των πολιτών. Παρόλο που έχουμε προσωπικό, κοινωνικό και οικονομικό όφελος, πολλοί άνθρωποι δε γνωρίζουν πώς να ανακυκλώσουν ή τί να ανακυκλώσουν.

Με εντυπωσιάζει το γεγονός ότι υπάρχει πολύ λίγο ποσοστό των Ελλήνων, που ξέρει τι πρέπει να ρίχνει στους μπλε κάδους!

Τι εννοείτε;

Μόνο υλικά συσκευασίας. Και γι’ αυτό, αν το ποσοστό μη ανακυκλούμενων υλικών μέσα στον κάδο είναι μεγαλύτερο, πάνε όλα στις χωματερές. Ανακυκλούμενα και μη ανακυκλούμενα. Έτσι πληρώσαμε μία φορά τις συσκευασίες για να ανακυκλωθούν, και πληρώνουμε και δεύτερη φορά για να τις θάψουν.

Εκπλήσσομαι που το ακούω! Και να φανταστείτε θεωρώ τον εαυτό μου σχετικό με αυτό το θέμα, χρόνια και χρόνια ανακυκλώνω… Ποιος θα έπρεπε να μας ενημερώσει για τον σωστό τρόπο ανακύκλωσης; Τίνος καθήκον είναι;

Σύμφωνα με την νομοθεσία, η ευθύνη για την ενημέρωση είναι των δήμων, καθώς ο κάθε δήμος εφαρμόζει τοπικό σχέδιο διαχείρισης.

Τα συστήματα ανακύκλωσης είναι επίσης υπεύθυνα για το ρεύμα αποβλήτων που τους αναλογεί, καθώς και ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ). Επίσης, τα συστήματα και ο ΕΟΑΝ έχουν ευθύνη να συνδράμουν, ώστε ο δήμος να εφαρμόσει το σχέδιο ενημέρωσης που έχει.

Υπάρχουν έξι ρεύματα αποβλήτων: Οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους, ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός, λιπαντικά έλαια, ηλεκτρικές στήλες και συσσωρευτές (μπαταρίες), χρησιμοποιημένα ελαστικά οχημάτων, υλικά εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (www.eoan.gr/el/content/7/sustimata).

Τα υλικά όταν επαναχρησιμοποιούνται, δε χάνουν την αξία τους

Ποια είναι τα υλικά που, κυρίως, χρησιμοποιείτε για τα έργα σας; Και πού τα βρίσκετε;

Ό,τι βρω. Από τα πιο απλά, όπως ύφασμα και χαρτί, ως τα πιο σκληρά και δύσκολα στο να τα μεταφέρω σε κατάσταση που να μπορώ να τα επεξεργαστώ, όπως ξύλα σκληρά, σίδερα, γυαλί, γρανάζια μηχανών και ό,τι μπορείς να φανταστείς.

Τα βρίσκω παντού. Στα μπάζα, στα σκουπίδια, στους κήπους παλιών σπιτιών, στα χωριά, στις ακρογιαλιές, στο ποτάμι. Είναι και πολλοί, γνωστοί και φίλοι, που με τροφοδοτούν.

Είδα στο διαδίκτυο το δεκάλεπτο βίντεο πώς εργάζεστε στο εργαστήριό σας. Σκληρή μου φάνηκε η δουλειά σας. Και μου έκανε εντύπωση η χρήση εργαλείων, τρυπάνια, κόφτες… Πού μάθατε τη χρήση τους;

Χρησιμοποιώ και τριβείο, ηλεκτρικό σκαρπέλο, σέγα, και ό,τι χειρονακτικό υπάρχει. Άμα θέλεις όλα τα μαθαίνεις! Όταν πέρασα στο πανεπιστήμιο, ο πατέρας μου μού χάρισε ένα μπλακεντέκερ και πολύ πιο νωρίς μού είχε μάθει τη χρήση εργαλείων.

Από πολύ μικρή έφτιαχνα μακραμέ (πλέξιμο με τα χέρια) και γενικά μου άρεσε να φτιάχνω πράγματα. Όλα τα χρόνια, και στο σχολείο, μου έλεγαν να πάω στην Καλών Τεχνών. Εγώ ακολούθησα το περιβάλλον.

Όπως είπατε, είναι πράγματι πολύ σκληρή η δουλειά μου και επίπονη για τα χέρια μου όσον αφορά την επεξεργασία των υλικών, ίσως χρειαστώ και χειρουργείο… Όμως κάνω κάτι που μου αρέσει πάρα πολύ! Αυτόν τον χρόνο δουλεύω στο εργαστήριο από το πρωί μέχρι το βράδυ.

 

Αυτό το δημιούργημα είναι η ανταμοιβή μου

Επιστήμη, τεχνική, τέχνη. Ωραίος συνδυασμός! Είναι και δύσκολος;

Όπως σας είπα, αυτό που κάνω με ευχαριστεί, με ηρεμεί, είναι κι ένα είδος ψυχοθεραπείας. Ξέρετε τι είναι να πάρεις κάτι πεταμένο, που δημιουργεί και πρόβλημα στο περιβάλλον, και να το επαναχρησιμοποιήσεις δημιουργώντας κάτι ωραίο; Αυτό το δημιούργημα είναι η ανταμοιβή μου!

Προσπαθώ να συνδυάσω όλα αυτά που είπατε. Δεν είναι καθόλου δύσκολο. Την επιστήμη τη σπούδασα. Την τεχνική την έμαθα μόνη μου διαβάζοντας, ψάχνοντας, με βοήθησε πάρα πολύ και το διαδίκτυο – και ο πατέρας μου, όπως σας είπα. Την τέχνη την έχω μέσα μου. Και είναι για μένα μεγάλη πρόκληση αυτός ο συνδυασμός.

Πείτε μας ένα παράδειγμα μιας δημιουργίας σας…

Παραδείγματος χάριν, οι σανίδες με τις οποίες έφτιαξα ένα ρολόι τοίχου. Ήταν πελεκημένες με το χέρι πάνω από εκατό χρόνια. Τις βρήκα πεταμένες στην αυλή μιας γιαγιάς σε ένα χωριό. Έσωσα όσες μπορούσα. Θεώρησα ότι ήταν κρίμα που ήταν πεταμένες, εγκαταλειμμένες, κάποιος είχε κάνει πολύ δουλειά με το να τις πελεκήσει στο χέρι. Τους έδωσα νέα ζωή. Όλα αυτά είναι κομμάτια της ιστορίας μας, μαρτυρούν πώς ζούσαν τότε, τι έφτιαχναν, πώς τα έφτιαχναν…

Είναι ρολόι κανονικό; Δουλεύει;

Ναι, βέβαια. Όλα τα έργα μου είναι χρηστικά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Είστε Ηπειρώτισσα;

Γεννήθηκα στην Αθήνα από μάνα Κεφαλονίτισσα και πατέρα Ηπειρώτη. Ζω στο χωριό Λιμίνη Άρτας.

 

 

Γεωργία Σκοπούλη

Γεννήθηκε στην Πεδινή Ιωαννίνων το 1950, έζησε στην Αθήνα από το 1968, επέστρεψε το 1982. Ξεκίνησε να γράφει σε εφημερίδες των Ιωαννίνων το 1983. Συνεργάστηκε με την "Ελευθερία" (1983-1986), τον "Ηπειρωτικό Αγώνα" (1986-2000), τους "Νέους Αγώνες" (2000-2003) και τον "Ηπειρωτικό Αγώνα" (2003 μέχρι σήμερα). Ασχολήθηκε με ρεπορτάζ, έρευνες και συνεντεύξεις στο χώρο της Υγείας, της Παιδείας και του Πολιτισμού. Έχει γράψει έξι βιβλία: "Μα, πρέπει να έχεις κάτι να πεις", "Αυτές που γίναν ένα με τη γη", "Ο Γιατρός", "Στ' Απόσκια της Ιστορίας", "Αυτές που ζήσανε σε δύο κόσμους", "Περπατήσαμε μαζί το δικό του βουνό", gskopuli.blogspot.com/.

Επαν-αγάπησέ το! Επανα– χρησιμοποίησέ το!  Re-love it! Re-use it!
Η έκθεση στο «Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή» έναρξη: 14 Ιουνίου 2019 έληξε: 27 Αυγούστου 2019

Περισσότερα θα δείτε στη σελίδα της Βερόνικας Ροντογιάννη:  Verocreations